İKTİDARDA 1 YIL
İÇİNDEKİLER
54. Hükümet (Refahyol Hükümeti) Bakanlar Kurulu Listesi
54. Hükümet (Refahyol Hükümeti) Bakanlar Kurulu Üyelerine Bağlı ve ilgili Kuruluşlar
54. Hükümet Dönemi Karma Ekonomik Komisyon (KEK) Eşbaşkanları
54. Hükümet Dönemi Kurul ve Fonlarda Görev Alan Başkan ve Üyeler
BÖLÜM 1
GENEL İCRAATLAR
Özet
I. Genel Ekonomi
1-Neleri Gerçekleştirdik?
Ekonomiyi Nereden Nereye Getirdik?
Halkımıza Ne Verdik?
Köylümüze Ne Verdik?
Esnafımıza Ne Verdik?
Memurumuza Ne Verdik?
İşçilerimize Ne Verdik?
Emeklilerimize Ne Verdik?
Yoksullar, Özürlüler ve Öğrencilerimize Ne Verdik?
Acil Destek Programı (ADP)
2-Hedefimiz Neydi?
Yeniden Büyük Türkiye`yi Kurmak
II.Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesel Kalkınma Hamlesi
İcra Programı
Terör ve Güvenlik
III.Dış Politika Alanındaki Hamlemiz: D-8 Hareketi
İstanbul Deklerasyonu
D-8 Ülkelerinin Sorumlu Oldukları Sektörler
D-8 Projelerinde Uygulanacak İşbirliği Prensipleri
D-8 Teşkilat Yapısı ve İşleyiş Kuralları
D-8 Ülkelerinin Ticaret Hedefleri
BÖLÜM 2
BAKANLIKLARIN İCRAATLARI
DEVLET BAKANLIĞI
GAP İDARESİ BAŞKANLIĞI, TAEK
Özet
Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)
1. Giriş
2. GAP Master Planı Çerçevesinde Gerçekleşmeler ve 1997 Yatırımları
3. Enerji Üretiminde Mevcut Durum
4. Tarım Sektöründe Mevcut Durum
5. GAP Sanayinin Gelişmesi
6. GAP`ta Altyapı Çalışmaları
7. Sosyal Amaçlı Faaliyetler
8. Uluslararası Kuruluşlarla Birlikte Hazırlanan Projeler
9. Sulama Dışı Alanlarda Halkın Gelir Düzeyinin Artırılması
Projesi Bütçe Kaleminden Örnek Yüksek Tünel Çalışmaları
10. GAP idaresi Başkanlığı`nın Mardin ilinde Yürüttüğü Projeler
11. GAP İdaresi`nin Tanıtım Çalışmaları
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK)
DEVLET BAKANLIĞI
DIŞ İLİŞKİLER, KALKINMA BANKASI, TANITMA FONU VE
DIŞ TANITIM, TRT
Özet
I. Dış ilişkiler
a. D-8 Toplantılarının Koordinasyonu
b. İslam Kalkınma Bankası Guvernorler Toplantısı
c. Endonezya ve Malezya Seyahatleri
d. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Seyahati
e. İngiltere Prensi Charles`ın Davetlisi Olarak Yapılan İngiltere Seyahati
f. Yabancı Misyon Mensuplarıyla Görüşmeler
g. Yabancı Basın Mensuplarıyla Görüşmeler
II. Türk Cumhuriyetleri
III. Kıbrıs işleri
IV. Kalkınma Bankası
V. Tanıtma Fonu ve Dış Tanıtım
VI. TRT
VII. Özel G
DEVLET BAKANLIĞI
ZİRAAT BANKASI, DİE
Özet
İlk Uygulamalar ve Projeler
I. Ziraat Bankası
II. Vakıflar Bankası
III. Devlet İstatistik Enstitüsü
DEVLET BAKANLIĞI
TOPLU KONUT İDARESİ BAŞKANLIĞI
Özet
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı
Habitat II Konferansı
Dünya Bankası Kredisi ile Finansmanı Sağlanan Projeler
Geliştirme ve Destekleme Fonu
Toplu Konut Fonu
Karma Ekonomik Komisyon (KEK) Çalışmaları: Avusturya
DEVLET BAKANLIĞI
insan hakları, devlet personel başkanlığı,
devlet denetleme kurulu
Özet
İnsan Hakları Konusunda Yapılan Faaliyetler
Devlet Personel Başkanlığı
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu
DEVLET BAKANLIĞI
DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ,
VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Özet
Yurt Dışında Çalışan Vatandaşlarımızın Sorunlarının
Çözümüne Yönelik Çalışmalar
Türkiye-Irak Münasebetleri
Devlet Meteoroloji işleri Genel Müdürlüğü
Vakıflar Genel Müdürlüğü
İşgalli Araziler ile İlgili Çalışmalar
Taviz Bedelleri ile İlgili Çalışmalar
1997 Yılı için Yapılan Çalışmalar
Hayır işleri ve Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı
Kültür Tescil Daire Başkanlığı
Merkez Fon Saymanlığı
DEVLET BAKANLIĞI
DENİZCİLİK MÜSTEŞARLIĞI
Özet
A. Deniz Ulaştırma Faaliyetleri
Deniz Güvenliği
Limanlar
Deniz Ticareti ve Taşımacılığı
Eğitim
B. Gemi inşa ve Tersane Faaliyetleri
C. Muhabere ve Elektronik Faaliyetler
D. İdari ve Mali Faaliyetler
E. Dış ilişkiler
F. Denizcilik Bakanlığı
DEVLET BAKANLIĞI
MADENCİLİKLE İLGİLİ KONULAR, MTA, ETİBANK
Özet
Madencilik
Madencilikte Dönüm Noktası Brifingi ve Tarihi Kararlar
Yeniden Yapılanma Programı
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA)
Maden Rezerv Belgesi (MRB)
Maden Kanunu – Maden işleri Genel Müdürlüğü
Doğu ve Güneydoğu Madencilik Masası
Etibank (Madencilik)
Beypazarı Trona Projesi
II. Bor Türevleri Tesisi
III. Bor Türevleri Tesisi
Emet Borik Asit Tesisi
Bandırma Borik Asit Tesisi
Bigadiç Hom Bor Öğütme Tesisi
Bandırma Hidrojen Peroksit Tesisi
Seydişehir Alüminyum Tesisleri, Modernizasyon ve Kapasite Artırım Projesi
Siirt Madenköy Bakır Konsantratör Tesisi
Etizeolit Tesisi
Zonguldak Havzası Atılım Programı
İran ve Sudan`la İlişkiler
DEVLET BAKANLIĞI
SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU,
SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA FONU
Özet
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu
Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu`nda Yapılan Hizmetler
Özürlülere Yönelik Faaliyetler
Özürlüler idaresi Başkanlığı`nın Faaliyetleri
DEVLET BAKANLIĞI
ÇAY-KUR
Özet
ÇAY-KUR`da Yapılan Hizmetler
Karma Ekonomik Komisyon (KEK) Çalışmaları
ADALET BAKANLIĞI
Özet
Çalışma Esaslarımız
İlk Önemli Hizmetlerimiz
Önemli Genelgeler
Önemli Yayınlar
Eğitim Çalışmaları
Adliye Binaları
Adliye Teşkilatları
Hakim ve Savcılarımız
Cezaevlerimiz
Uluslararası İlişkiler
Kanun Çalışmaları
Hukuk İşleri Çalışmaları
Ceza İşleri Çalışmaları
Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu Çalışmaları
Teftiş Çalışmaları
MALİYE BAKANLIĞI
Özet
I. Bütçe Politikası ve Uygulaması
II. Vergi Politikası ve Uygulamaları
III. Yapılan Mevzuat Düzenlemeleri
IV. 1997 Yılına Ait Diğer Düzenlemeler
V. İdari Uygulamalar
VI. Diğer Faaliyetler
BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI
Özet
Genel Değerlendirme
Yapı İşleri Genel Müdürlüğü
Afet işleri Genel Müdürlüğü
Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü
Karayolları Genel Müdürlüğü
İller Bankası Genel Müdürlüğü
TARIM VE KÖY İŞLERİ BAKANLIĞI
Özet
Ana Faaliyetler
Bitkisel Üretim
Su Ürünleri
Tarımsal Girdiler
Koruma ve Kontrol Hizmetleri
Hayvancılık
Toprak Reformu Çalışmaları
Toprak Mahsulü Ofisi Çalışmaları
Teşkilatlanma ve Destekleme Hizmetleri
Zirai Donatım Kurumu Faaliyetleri
Mevzuat Çalışmaları
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
Özet
Çalışma Bakanlığı Faaliyetleri
Çalışanlar ve Emekliler Nefes Aldı
Çalışma Barışı Sağlanmıştır
Yasa Çalışmaları
Çıkarılan Kanunlar
Meclis Genel Kurulundaki Kanun Tasarıları
Bakanlıkta Çalışmaları Sürdürülen Kanun Tasarıları
Diğer Mevzuat Düzenlemeleri
Uzlaşma – Ekonomik ve Sosyal Konsey
ILO İle ilişkiler
SSK ve Bağ-Kur`un Mali Durumları
Aylık Bağlama ve Ödemede Kolaylıklar
SSK ve Bağ-Kur Sağlık Hizmetleri
10 Bin İşsize İşgücü Eğitim
Diğer Çalışmalar
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI
Özet
Elektrik Enerjisi
Sulama Faaliyetleri
Petrol ve Doğalgaz Sektörü
Madencilik ve Demir-Çelik Sektörü
KÜLTÜR BAKANLIĞI
Özet
A. Yurt İçi Faaliyetleri
Genel Faaliyetler
D-8 Ülkeleri Kültür Bakanları 1. Toplantısı
Geleneksel El Sanatlarını Destekleme Projesi
Kültür Merkezleri ve Kültür Sanat Evleri
Röleve ve Restorasyon Çalışmaları
Yurt içinde Açılan Sergiler
Yayınlarımız ve Kütüphanelere Yayın Temini
Kütüphane Açılışı
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Çalışmaları
Kutlamalar, Konferans ve Anma Günleri
Yapılan Yarışmalar
Bakanlığımız Döneminde Başlatılan, Ancak Süre Yetersizliği Sebebiyle Sonuçlandırılamayan Çalışmalar
B. Dış Temaslar
Bakan Olarak Bizzat Katılman Toplantılar
Bakanlığımızın Bir Heyetle Temsil Edildiği Faaliyetler
Yurt Dışı Konserler
Yurt Dışında Açılan Sergiler
C. Bakanlık içi Çalışmalar
Kadro Durumu
Bütçe Durumu
D. Mevzuat Çalışmaları
ÇEVRE BAKANLIĞI
Özet
Çevre Bakanlığı Çalışmaları
ÖNSÖZ
İKTİDARDA BİR YIL
RP – DYP KOALİSYONU İCRAATLARI
28 HAZİRAN 1996 – 30 HAZİRAN 1997
ÖNSÖZ
Hepimizin bildiği gibi, 24 Aralık 1995 seçimleri akabinde çeşitli hükümet natifleri denenip başarısız olunduktan sonra, Refah Partisi ile Doğru Yol Partisi bir araya gelerek 54 üncü Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti`ni kurmuştur. 54 üncü Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, milletin teveccühüne mazhar olmuş en büyük iki partinin serbest iradeleri ile bir araya gelerek, ülkeye ve millete hizmet etmek için iyi niyetle yaptıkları örnek bir çalışmadır.
Bu hükümet, bir yıl uyum içerisinde çalışmış, ülkemizin meselelerini bir bir çözme yolunda büyük başarılar göstermiştir. Bu hükümet, her şeyden evvel, ülkemizi büyük bir iç borç sarmalından kurtarmıştır. 1997 yılı sonunda 58 milyar dolara çıkması muhtemel olan yüzde 200 faizli, dört ay vadeli bir korkunç borç canavarını 54 üncü Hükümet, tamamen ortadan kaldırmıştır. 1996 yılı sonunda, borcu, 45 milyar dolar değil, 22 milyar dolara indirmiştir ve 1997 yılı sonunda da 58 milyar dolar değil, 15 milyar dolara inecek şekilde her şeyi tanzim etmiştir.
Ayrıca, 50 yıldan beri ilk defa, denk bir bütçe yapmış ve bu yılın Ocak ve Şubat aylarında bu denk bütçeyi fiilen yürütmüştür. Şubat ayından sonra ülkemizde meydana getirilen sun’i gündemler ve tedirginlikler elbette ekonomiyi etkilemiştir; ancak, bu etkilenme ve bunun sonuçlarından 54 üncü Hükümet mesul değil, bu tedirginlikleri, bu rahatsızlıkları çıkaranlar mesuldür.
Diğer yan, hükümetimiz döneminde halkımıza en büyük refah payı verilmiştir. Köylümüze bir evvelki mahsul yılına nazaran yüzde 312 fazla ödeme yapılmıştır. Aynı şekilde memurumuzun refah payı, altı aylık bir dönemde 100 alan memura 250 verecek şekilde artırılmıştır. Yine, esnafımızın imkanları genişletilmiş, emekliler, dullar ve yetimlere büyük refah payı ayrılmış ve bilhassa, çalışan insanlarımıza, işçilerimize de, bu yıl içinde, sadece altı aylık dönem içinde, yüzde 104 reel artış sağlanmıştır. Bunlar, yıllardan beri hayal edilen; ama, hiçbir zaman gerçekleştirilemeyen büyük parlak hedeflerdir. 54 üncü Hükümet bunları bir bir gerçekleştirmiştir. Ayrıca, bütün bunlar gerçekleştirilirken, Türkiye, ekonomisini düzelten başka ülkeler gibi acı reçeteler kullanmamıştır. İnsanları işlerinden çıkarma, fiyatları-ücretleri dondurma, zam yapma ve yeni vergiler koyma yoluna gidilmemiştir. Tam tersine, Türkiye tatlı reçetelerle, ülkenin ekonomik kaynaklarını geliştirerek ekonomisini düzelten başarılı bir ülke olmuştur. Nitekim bunun sonucudur ki bir yıllık iktidarımızda Türkiye`de yapılan hizmetler halkımızın kalbinde yer etmiştir. Ayrıca D-8 Hareketi ile Türkiye, dış politika alanında dünya çapında bir büyük öncülük noktasına ulaşmıştır.
Böylece, ülkemizin bozulmuş dengelerini yeniden rayına oturtan, ülkemize huzur, barış getiren ve halkımızın refah seviyesini yükselten bir hükümet çalışırken, hepimizin bildiği gibi, daha büyük atılım yapalım düşüncesi ile, halkımızdan daha büyük güç alalım, “Yeniden Büyük Türkiye”yi istikrar içerisinde, daha güçlü bir şekilde ve daha hızlı kuralım düşüncesi ile, ahlâkın, insanlığın, güvenilirliğin, siyasi parti ne demektir, bunun en güzel örneğini vererek 18 Haziran 1997 tarihinde Başbakanlıktan istifamızı verdik.
Süleymaniye`yi yaparken Mimar Sinan da önce temelleri atmış ve bu temellerin oturması için bir süre ara vermiştir. Sonra gelip muhteşem eserini tamamlamıştır. İşte şimdi Hükümetimizin yaptığı iş aynı iştir. 1 yıllık iktidarda temeller atılmıştır. Bu temellerin ana hatlarını bu kitapta bulabilirsiniz, şimdi bu temeller oturuyor. Aziz milletimizin desteği, engin sezgi ve sağduyusuyla muhteşem eserimizi tamamlamak, “Yeniden Büyük Türkiye”yi kurmak için yeniden iktidara geleceğiz. Ve inşallah halkımız tekrar istikrara, güzel günlere kavuşacaktır.
Prof. Dr. Necmettin ERBAKAN
Refah Partisi Genel Başkanı
54. T.C. Hükümeti Başbakanı
BÖLÜM 1 GENEL İCRAATLAR
BÖLÜM 1
GENEL İCRAATLAR
ÖZET
İktidarı devraldığımızda sürekli büyümekte olan bütçe açıkları ve iç borç sarmalı ülkemizi felç etmiş bir durumdaydı.
1996 yılı sonunda 20 milyar dolar olması beklenen bütçe açığı 15 milyar dolara, 30 milyar dolar olması beklenen iç borç ise 22 milyar dolara düşürülmüştür.
Haziran 1997 sonu itibariyle bütçe açığı dolar bazında 5.5 milyar dolar olmuştur. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde yani Haziran 1996 sonunda 15.2 milyar dolar idi. Yani Mesut Yılmaz`ın başkanlığında kurulan 53.Hükümet geçen sene hükümetimize 15.2 milyar dolarlık, TL olarak bugünkü rakamlarla 1.9 katrilyon TL bütçe açığı bırakmış idi. Bu durum 55. Hükümet kurulur kurulmaz yapılmaya başlanılan enkaz edebiyatının haksızlığının en açık kanıtıdır.
Hükümeti devraldığımızda yüzde 76`lar seviyesinde olan repo oranı Şubat 97`de yüzde 50`ler seviyesine kadar çekilebilmiştir. Benzer durum mevduat ve İnterbank faizlerinde de yaşanmıştır.
Yüzde 170 seviyesinde devralınan hazine borçlanma faizi Şubat 97 tarihinde yüzde 83`ler seviyesine kadar düşürülmüştür.
Devralındığında sadece 155 gün olan ortalama hazine borçlanma vadesi Şubat 97`de 400 güne, suni gündemler neticesinde yaşanan olumsuzluklara rağmen Nisan 97`de 730 güne kadar çıkarılmıştır.
Hükümetimiz döneminde enflasyonla mücadelede de başarı sağlanmıştır. Emekliler, işçiler, memurlar ve köylümüz dahil toplumun tüm gelir gruplarına enflasyonun çok üzerinde, 40-50 puanlık bir reel gelir artışı sağlanmış olmasına karşın, bu reel gelir artışının finansmanında natif gelir kaynakları devreye alınarak enflasyonun azmasına meydan verilmemiş, suni gündemlere rağmen enflasyon sabit tutulmuştur.
TMO 1995 yılında 48 milyon dolarlık hububat alımı yaptığı halde, hükümetimiz döneminde 329 milyon dolarlık alım yapılarak köylüye 7 misli fazla para ödenmiştir.
Böylece; esnafımıza, sanatkarımıza, küçük ve orta boy işletmelerimize, genç ve kadın girişimcilerimize 7 aylık kısa bir dönemde çok uygun şartlarla 150 trilyon TL kredi imkânı sağlanmıştır.
Hükümetimiz döneminde ortalama memur maaş artışı yüzde 230.1, buna mukabil enflasyon yüzde 165, dolayısıyla reel artış takriben, yüzde 65 olmuştur.
Son yıllardaki memur maaşlarındaki reel değişime bir göz attığımız zaman açıkça görürüz ki, hükümetimizden önceki dönemde genellikle memur maaşlarındaki reel değişim enflasyonun altında kalmıştır. 1993`de reel değişim +yüzde 2.2 iken, 1994`de -yüzde 22,1995`de -yüzde 4.8 olmuştur. Buna mukabil hükümetimiz döneminde memur maaşlarının enflasyon üzerindeki reel artışı + 65 olmuştur.
Hükümetimiz 1996 yılında asgari ücreti 210 dolar olarak tespit etmekle bugüne kadar işçilerimize reel olarak verilen en yüksek asgari ücreti vermiştir.
Kamu toplu iş sözleşmelerinde ilk defa bu yıl Hükümetimiz üç ay gibi çok kısa bir zama anlaşma sağlamıştır. Kamu kesimi ortalama giydirilmiş aylık ücretlerinde rekor düzeyde bir artış sağlanarak ücretler 53 milyon TL`den 107 milyon TL`ye, dolar olarak da 655 dolardan 993 dolara çıkmıştır.
Bütçeden Bağ-Kur emeklilerine 866 milyar TL., memur emeklilerine 985 milyar ve işçi emeklilerine 2,074 milyar TL. destek sağlanmıştır.
Memur emeklilerimizin maaşlarında enflasyonun üstünde yüzde 51 reel artış sağlamıştır.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu (SYDTF)`nun bütün geliri, kanuni maksadına uygun şekilde, tamamen yoksullarımıza tahsis edilmiştir. Hükümetimizden önce 1996 yılına ait toplam 40 trilyonluk SYDTF`nun yüzde 78`i bütçenin açıklarına, yüzde 11`i Fiyat istikrar Fonu`na aktarılıyor ve yoksullara fonun sadece yüzde 11`i tahsis ediliyordu. Hükümetimiz bu fonun tamamının yoksullara kullanılması prensibini yürürlüğe koymuştur. Böylece 1997 yılı için bu fondan yoksullarımıza 60 trilyonluk yardım planlanmıştır.
SYDTF ihtiyaç sahibi öğrencilerimize de geniş bir program halinde hibe yoluyla karşılıksız destekte bulunmuştur. 1994-95 yılında kişi başına burs 750 bin TL, burs verilen öğrenci sayısı 78.815, verilen toplam burs 710 milyar TL iken, 1995-96`da aylık burs miktarı 1 milyon TL, burs verilen öğrenci sayısı 100 bin 525, verilen toplam burs 1 trilyon TL`ye çıkarılmış, 1996-97`de ise aylık burs 4 milyon TL, burs verilen öğrenci sayısı 200 bin, verilen toplam burs 6 trilyon TL olmuştur.
Hükümetimiz, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimiz başta olmak üzere ihtiyaç içinde bulunan illerimize Acil Destek Programı (ADP) çerçevesinde toplam 3 trilyon 947 milyar 559 milyon TL. tahsis etmiştir. Bu programdan toplam 57 ilimiz, 96 ilçemiz, 52 beldemiz ve 90 köyümüz yararlanmıştır. Yine bu program kapsamında Doğu Anadolu Bölgemize 1 trilyon 13 milyar 500 milyon TL., Güneydoğu Anadolu Bölgemize ise 1 trilyon 120 milyar 559 milyon TL. tahsis etmiştir.
Hükümetimiz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin ekonomik ve sosyal göstergelerini dikkate alarak sorunlarını tespit etmiş, bu sorunların çözümüne yönelik olarak bir `icra programı* hazırlamış ve bunun uygulamasını başlatmıştır.
Hükümetimiz, terör ve Bölge halkımızın güvenliği için klasik uygulamalardan farklı olarak ciddi adımlar atmıştır. Bu bağlamda, göç eden vataşlarımızdan güvenliğin sağlanması sonucu yeniden köylerine geri dönüş yapabilecek olanların, evlerinin onarımı ve diğer ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla bölgemiz illerine toplam 490 milyar TL. ödenek sağlanmıştır. Böylece 108 köy ve 90 mezradaki 3 bin 475 haneye 19 bin 879 nüfusun geri dönüşü sağlanmıştır.
Yine yapılan çalışmalar sonucu 168 köy ve 124 mezra, 4 bin 821 ve 31 bin 737 nüfusun geri dönüş yapabileceği tespit edilmiştir.
Yıllardan beri Bölgedeki terör sorununun kaynaklarından biri olduğu gözlenen Çekiç Güç, Hükümetimizin kararlılığı sonucu geri gönderilmiştir.
Açıkça görülmektedir ki; 55.Hükümet kurulur kurulmaz, Sayın Ecevit`in dile getirdiği “Doğu ve Güneydoğu`ya ne yaptınız?” eleştirisi haksız ve yerinde değildir.
Körfez Savaşı`ndan bu yana Irak`a uygulanan ambargo sonucu kapalı tutulan ve ülkemize milyarlarca dolar zarara yol açan Kerkük-Yumurtalık Boru Hattı, Hükümetimizin kararlılığı sonucunda açılarak ülke ekonomimize katkısı sağlanmıştır.
Asgari ücrette yüzde 100`den fazla artış sağlanmıştır.
Hükümetimiz, köylümüze yüzde 50 gübre sübvansiyonunun alımda derhal ödenmesi esasını getirmiştir. Ayrıca gübre alımlarında formaliteler azaltılmıştır.
Gübre desteği için 1997 yılında 85 trilyon TL ayrılmıştır. 1995 yılında gübre desteği için 366 milyon dolar ödendiği halde 1996`da biz bu miktarı 47,5 trilyon TL`ye yani 586 milyon dolara çıkarttık. 1997`de ise 85 trilyon TL, yani 629 milyon dolar olacak şekilde bütçemizi hazırladık.
Et ithalatındaki fon ise, önce yüzde 3`ten yüzde 30`a çıkartılmış; daha sonra da canlı hayvan ve et ithalatı yasaklanmıştır.
Hayvancılığın ihyası için büyük önem taşıyan çayır ve mera alanlarının ıslahı ve artırılması hususunda 1996 yılında 8.000 hektar saha artırılması yapılmıştır. 1997 yılında ise 22.000 hektar alanın ıslah ve artırılması programlanmıştır. Artış yüzde 175 olmuştur.
Yem bitkileri alanlarının artırılmasına da çok büyük önem verilmiştir. 1996`da 7.650 hektar yeni yem bitki alanı geliştirilmiştir. 1997`de ise 22.000 hektar yeni bitki alanı geliştirilmesi programlanmıştır. Artış yüzde 187 olmuştur.
Amerikan buğdayının dünya fiyatı 21.000 TL iken bunun muadili kırmızı sert buğdaya dört ayın ortalaması dikkate alındığında 36.000 TL fiyat verilmiştir.
1997 dünya yaş çay alım fiyatının 30.000 TL olduğu dikkate alınacak olursa, çay üreticisine 1997 yılında dünya fiyatlarının çok üstünde bir fiyat verilmiştir. (Birinci sürgün için 50.000 TL, ikinci sürgün için 52.500 TL, üçüncü sürgün için 55.000 TL) Bu fiyat dolar bazında son 15 yılın en yüksek fiyatı olmuştur.
Bağ-Kur emeklilerinin maaşları yüzde 300`e kadar arttırılmıştır.
Esnafa verilen krediler 1996`nın 2. yarısında 57 trilyondan 80 trilyon TL`ye çıkartılmıştır.
Fon Kredisi imkânı tanınan Teşvik Belgesi verilmesine başlanmıştır. Böylece Fon Kredisinden yararlanmak üzere 8036 KOBİ sahibi müracaatta bulunmuş ve 2.5 trilyon TL tutarında kredi kullanıma açılmıştır.
Hükümeti devraldığımızda 550 puan olan borsa endeksi Şubat 97`de 1700 puana kadar yükselerek yeni rekorlar kırmıştır.
Enkaz edebiyatı icraatçısı olacağını şimdiden belli eden mevcut hükümetin kamuoyunu yanıltmaya yönelik beyanlarının aksine, Kaynak Paketlerinden Ocak 97 itibariyle 11.78 milyar dolar, Nisan 97 itibariyle ise 13.33 milyar dolarlık bir gelir sağlanmıştır.
Hükümetimiz döneminde döviz rezervlerimizde de Şubat 97 itibariyle yaklaşık 1 milyar dolarlık bir artış kaydedilmiştir.
1995 yılında bütçeden tarımsal desteklemeye ayrılan pay sadece 19 trilyon, 1996 yılı içinse önceki hükümet tarafından öngörülen destekleme fonu sadece 38 trilyon TL. idi. Hükümetimiz 1996 yılı ikinci yarısında yaptığı hamle ile 1996`daki desteklemeyi 60 trilyon TL.`ye çıkarttığı gibi, 1997 yılı için de 95 trilyon TL.`yi tarımsal desteklemeye ayırmıştır.
Köylümüzün emeği olan zirai ürünler karşılığı köylümüze geçen yıl sadece 43,5 trilyon toplam ödeme yapıldığı halde, hükümetimiz döneminde 136 trilyon TL. ödeme yapılmış ve böylece bir yılda yüzde 312 oranında büyük bir artış sağlanarak köylümüz azami derecede desteklenmiştir.
I. GENEL EKONOMİ
I. GENEL EKONOMİ
1- NELERİ GERÇEKLEŞTİRDİK?
2- EKONOMİYİ NEREDEN NEREYE GETİRDİK?
Şekil-1de 28 Haziran 1997 tarihinde hükümeti devralmasaydık 1996 ve 1997 yılları sonunda karşılaşacağımız tablo görülmektedir. Sürekli büyümekte olan bütçe açıkları ve iç borç sarmalı ülkemizi felç etmiş bir durumdaydı. 1996 yılı sonu itibariyle bütçe açığı 48 milyar dolarlık bütçenin 20 milyar dolarım, yani yüzde 42sini oluşturacaktı. İç borcun ise 45 milyar dolara ulaşması beklenmekteydi. Bu gidiş devam ettiği takdirde 1997 yılı sonunda bütçe açığımızın 30 milyar dolar, iç borcun ise 58 milyar dolar olması kaçınılmazdı.
Şekil-2de hükümeti devraldıktan sonra bütçenin seyri görülmektedir. 1996 yılı sonunda 20 milyar dolar olması beklenen bütçe açığı 15 milyar dolar, 30 milyar dolar olması beklenen iç borç ise 22 milyar dolara düşürülmüştür. Hükümetimiz, icraatına suni gündemler olmaksızın devam edebilseydi 1997 yılı sonunda bütçe açığımız sıfırlanacak, iç borç ise 15 milyar dolar seviyesine düşecekti.
Mesut Yılmaz başkanlığında kurulan 55.Hükümet, Haziran 1997 sonu itibariyle, suni gündemler neticesinde denk olarak gerçekleşmesi planlanmışken karşılaşılan 700 trilyon liralık bütçe açığının Cumhuriyet tarihinin en büyük bütçe açığı iddiası ile adeta bir enkaz edebiyatı yaparak halkımızı yanıltmaktadır. Haziran 1997 sonu itibariyle bütçe açığı dolar bazında 5.5 milyar dolar olmuştur. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde yani Haziran 1996 sonunda 15.2 milyar dolar idi. Yani yine Mesut Yılmazın başkanlığında kurulan 53. Hükümet geçen sene hükümetimize 15.2 milyar dolarlık, TL olarak bugünkü rakamlarla 1.9 katrilyon TL bütçe açığı bırakmış idi.
Şimdi hükümetimizin ekonomide almış olduğu olumlu sonuçlara ve suni gündemler neticesinde gelmiş olunan duruma bakalım. Şekil-3de görüldüğü üzere ticari kredi faizleri yüzde 120lerden Şubat 97de yüzde 85lere düşürülmüşken, bu rakam Nisan 97de düşmeye devam edip yüzde 80lere gerileyecekken yüzde 100lere çıkmıştır. Yine Şekil-4de görüldüğü üzere hükümeti devraldığımızda yüzde 76lar seviyesinde olan repo oranı Şubat 97de yüzde 50ler seviyesine kadar çekile-bilmiştir. Bu rakam Nisan 97de yüzde 45lere kadar çekilebilecekken tekrar yüzde 74ler seviyesine çıkmıştır. Benzer durum Şekil-5 ve Şekil-6da görülen mevduat veinterbank faizlerinde de yaşanmıştır.
Hükümetimiz döneminde iç borç ve bütçedeki faiz yükü bakımından büyük önem arzeden hazine borçlanmalarındaönceki dönemlere nazaran çok olumlu sonuçlar elde edilmiştir. Yüzde 170 seviyesinde devralınan hazine borçlanma faizi Şekil-7de görüldüğü gibi Şubat 97 tarihinde yüzde 83ler seviyesine kadar düşürülmüştür. Bu oran yüzde 70ler seviyesine kadar düşürülebilecekken Nisan 97de yüzde 90lar seviyesinde gerçekleşmiştir. Yine de bu seviye devralman duruma göre çok iyidir. Öte yan devralındığında sadece 155 gün olan ortalamahazine borçlanma vadesi Şekil-8de görüleceği üzere Şubat 97de 400 güne, suni gündemler neticesinde yaşanan olumsuzluklara rağmen, Nisan 97de 730 güne kadar çıkarılmıştır.
Hazine borçlanmalarında çok önemli bir adım da borçlanmaların Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) baz alınarak yapılması olmuştur. Böylece ekonomideki kısa dönemli dalgalanmalar neticesinde oluşabilecek yüksek oranlı borçlanmaların önüne geçilebilmiş, haksız ve spekülatif kazanç ortamına imkân tanınmamıştır.
Hükümetimiz döneminde enflasyonla mücadeledebaşarı sağlanmıştır. İleride gösterileceği şekilde özellikle emekliler, işçiler, memurlar ve köylümüz dahil toplumun tüm gelir gruplarına enflasyonun çok üzerinde, 40-50 puanlık bir reel gelir artışı sağlanmış olmasına karşın, bu reel gelir artışının finansmanında natif gelir kaynakları devreye alınarak enflasyonun azmasına meydan verilmemiş, suni gündemlere rağmen enflasyon sabit tutulmuştur.
Ekonomideki diğer olumlu bir etki de borsada yaşanmıştır.Hükümeti devraldığımızda 550 puan olan borsa endeksi, Şubat 97de 1.700 puana kadar yükselerek yeni rekorlar kırmıştır. Ancak Şekil-10da da görüleceği üzere suni gündemler borsayı olumsuz etkilemiş, endeks 1.800lere çıkabilecekken 1.450lere kadar düşmüştür.
Hükümetimiz döneminde her biri 10 milyar dolar dolayında üç Kaynak Paketi yürürlüğe konmuştur. Bu üç Kaynak Paketi ile öngörülen hedeflere ulaşabilmek için, öncelikle altyapıyı oluşturacak düzenlemeler yapılmış ve bu amaçla 8 adet Kanun, 11 adet Bakanlar Kurulu Kararı, 9 adet Tebliğ ve Yönetmelik ile 4 adet de Başbakanlık Genelgesi çıkartılarak, uygulanmaya konulmuştur. Enkaz edebiyatı icraatçısı olacağını şimdiden belli eden mevcut hükümetin kamuoyunu yanıltmaya yönelik beyanlarının aksine Şekil-11de görüldüğü üzere bu Kaynak Paketlerinden Ocak 97 itibariyle 11.78 milyar dolar, Nisan 97 itibariyle ise 13.33 milyar dolarlık bir gelir sağlanmıştır.
Şekil-12de Hükümetimiz döneminde döviz rezervlerimizde Şubat 97 itibariyle yaklaşık l milyar dolarlık bir artış kaydedildiği görülmektedir.
İç borçlar çığ gibi büyümekten kurtarılarak hızla azaltılmıştır.
Hükümetimiz iş başına gelmeden önce iç borçlar yıldan yıla hızla artarak l Ocak 1996da 20,2 milyar dolara çıkmış, sonra da altı ayda 35,7 milyar dolara yükselmişti, iç borçlar yüzde 150-200 faiz ve 4 ay vade ile yapılan yeni iç borçlanmalarla ödeniyordu. Bu durum dikkate alındığında aynı gidişat ile iç borç 31.12.1996da 45,2 milyar dolara, 31.12.1997de ise 58 milyar dolara çıkacaktı. Böylece ülke büyük bir felaketin içine sürüklenecekti. Hükümetimiz yeni politikalar ve aldığı tedbirlerle bu vahim gidişata son vermiştir. Şekil 13de görüleceği üzere iç borç Şubat 97de 20 milyar dolara indirilmiştir.
DESTEKLEME BUĞDAY ALIM FİYATLARI
I. MAKARNALIK BUĞDAYLAR
|
HAZİRAN
|
TEMMUZ
|
AĞUSTOS
|
EYLÜL
|
1. ANADOLU DURUM BUĞDAYI
|
44.550
|
46.550
|
48.550
|
50.550
|
2. DİĞER DURUM BUĞDAYI
|
37.950
|
39.950
|
41.950
|
43.950
|
II. EKMEKLİK BUĞDAYLAR
|
HAZİRAN
|
TEMMUZ
|
AĞUSTOS
|
EYLÜL
|
1. BEYAZ SERT BUĞDAY
|
36.300
|
38.300
|
40.300
|
42.300
|
2. KIRMIZI SERT B
UĞDAY
|
33.000
|
35.000
|
37.000
|
39.000
|
3. KIRMIZI YARI SERT BUĞDAY
|
31.350
|
33.350
|
35.350
|
37.350
|
4. BEYAZ YARI SERT BUĞDAY
|
29.700
|
31.700
|
33.700
|
35.700
|
5. DİĞER BUĞDAY
|
28.050
|
30.050
|
32.050
|
34.050
|
III. YURT DIŞI EKMEKLİK BUĞDAY FİYATLARI
|
HAZİRAN
|
TEMMUZ
|
AĞUSTOS
|
EYLÜL
|
1.AMERİKANBUĞDAYI
|
150$
|
(FOB)
|
21.000 TL
|
|
2. AVRUPA BUĞDAYI
|
170$
|
(FOB)
|
23.800 TL
|
|
TÜRKİYEDE VERİLEN FİYATLAR DÜNYA FİYATLARININ ÇOK ÜSTÜNDEDİR.
Toplumun geniş tabanlı kesimlerine sağlanan reel gelir artışlarına ve bizden önceki dönemlerden sarkan kısa vadeli ağır hazine geri ödemelerine rağmen, Şekil-14de görüleceği üzere, emisyon hacmi başarıyla kontrol edilmiş, piyasaların dengesini zedelemeyecek bir artış trendi sağlanmıştır.
HALKIMIZA NE VERDİK?
Köylümüze Ne Verdik?
Nüfusumuzun takriben yarısı köylümüzdür. Hükümetimiz tarafından köylümüzün refah seviyesini arttırmak için gece gündüz çalışılarak büyük adımlar atılmıştır.
Tarım Bakanlığı bütçesi 1997 yılında 1996ya nazaran büyük ölçüde artırılarak 22,9 trilyondan 43,2 trilyona çıkartılmıştır. Bütçenin toplam artışı yüzde 78,1 oranında olmasına rağmen Tarım Bakanlığında yüzde 89 artış olmuştur. Böylece Tarım Bakanlığı bütçesinin toplam bütçe içindeki payı yüzde 0,65ten yüzde 0,69a çıkartılmıştır. Bu artış son yıllardaki en büyük artıştır. Nitekim 1995 bütçesinde artış yüzde 48, 1996 bütçesinde yüzde 74 iken, 1997de yüzde 89 yapılmıştır.
1995 yılında bütçeden tarımsal desteklemeye ayrılan pay sadece 19 trilyon, 1996 yılı içinse önceki hükümet tarafından öngörülen destekleme fonu sadece 38 trilyon idi. Hükümetimiz 1996 yılı ikinci yarısında yaptığı hamle ile 1996daki desteklemeyi 60 trilyona çıkarttığı gibi 1997 yılı için de 95 trilyon TLm tarımsal desteklemeye ayırmıştır.
Sadece bütçe desteklemesi ile değil, aynı zama TMO, Şeker Şirketi ve birliklerin bütün imkânları seferber edilerek ve bunların rasyonel çalışmaları sağlanarak, köylümüzün emeği olan zirai ürünler karşılığı köylümüze 1996 yılında sadece 43,5 trilyon TL toplam ödeme yapıldığı halde, hükümetimiz döneminde 136 trilyon ödeme yapılmış ve böylece bir yılda yüzde 312 oranında büyük bir artış sağlanarak köylümüz azami derecede desteklenmiştir. Bu artış dönem enflasyonunun kat kat üstündedir.
Bu destekleme sayesinde mahsul alımında ;
1. Taban fiyatları enflasyonun çok üstünde artırılmıştır,
2. Alım miktarlarında ve çeşitlerinde büyük artış sağlanmıştır,
3. Ödemelerin alım yılı içinde yapılması temin edilmiştir.
Birliklerin 1996 yılı ürün alım fiyatları aşağıda verilmiştir.
Ürünler
|
Geçen yılödenen (kg/TL)
|
Bu yıl ödenen (kg/TL)
|
100 idi ne oldu
|
Pancar
|
4.500
|
8.500
|
189
|
Buğday
|
8.500
|
20-24.000
|
282
|
Tütün
|
240.000
|
500.000
|
207
|
Kabuklu fındık
|
45.000
|
210.000
|
467
|
Ayçiçeği
|
13.000
|
36.000
|
277
|
Soya fasulyesi
|
15.000
|
30.000
|
200
|
Yer fıstığı
|
42.000
|
88.500
|
211
|
Yemeklik zeytin
|
140.000
|
250.000
|
179
|
Zeytinyağı
|
170.000
|
280.000
|
165
|
Üzüm (çekirdeksiz)
|
40.000
|
82.500
|
206
|
Pamuk (Ege)
|
40.000
|
70.000
|
175
|
Pamuk (Çukurova)
|
34.500
|
60.000
|
176
|
Kuru kayısı
|
100.000
|
250.000
|
250
|
Antep fıstığı
|
Alım yapılmadı
|
300.000
|
İlk defa alımyapıldı
|
Kırmızı biber
|
Alım yapılmadı
|
200.000
|
İlk defa alımyapıldı
|
Kuru fasulye
|
Alım yapılmadı
|
70.000
|
İlk defa alımyapıldı
|
Nohut
|
Alım yapılmadı
|
50.000
|
İlk defa alımyapıldı
|
Böylece alım ücretleri artırıldığı gibi, alım miktarlarında da ayrıca büyük artış sağlanmıştır.
1995 yılında TMO 48 milyon dolarlık hububat aldığı halde, hükümetimiz döneminde 329 milyon dolarlık alım yapılarak köylümüze 7 misli fazla para ödenmiştir.
1996 yılı ikinci yarısında tarım ürünleri için üreticiye yapılan ödeme, 1995 yılı ikinci yarısında üreticiye yapılan ödemeden yüzde 312 daha fazla gerçekleşerek 43.5 trilyondan 135.8 trilyona çıkarılmıştır.
Tohumluk destekleme ödemelerinde büyük artışlar sağlanmıştır.
Köylümüzü destekleme hususunda diğer en önemli hamlemiz gübre konusunda olmuştur.
Köylümüzü desteklemek hususunda en önemli bir atılımımız isehayvancılığın yeniden ihyası atılımıdır. Hayvancılığın yeniden ihyası için şu 12 hamle yapılmıştır:
1. Türkiyede hayvancılığın geliştirilmesi gayesi ile 1997 yılında 40 trilyon TL kaynak ayrıldı.
2. Mevcut 1.2 milyon büyükbaş besi hayvanına ilaveten l milyon baş besi, böylece 954.000 ton et üretimine ilaveten;
3. Ayrıca 100 bin ton et üretimi daha yapılması,
4. Bu suretle et ithalatının önlenmesi ve buna mukabil yeniden et ihraç eder duruma gelinmesi,
5. Et ithalatına 1996 yılında 195 milyon dolar ödenmiş olup, şimdi ise bu değerde ihracat yapılması,
6. Et ithalatındaki fon ise, önce yüzde 3ten yüzde 30a çıkartılmış; daha sonra da canlı hayvan ve et ithalatı yasaklanmıştır.
7. Yeterince kredi verilmesi.
8. Kredilerin döviz eşdeğeri ile faizsiz verilmesi.
9. Yüzde 30daıı fazla artışlar için kur garantisi verilmesi ve farkın devlet tarafından ödenmesi.
10. Kalkınmada öncelikli illerde uygulanacak koyunculuk projesiiçin 2 trilyon TL kaynak ayrılması, böylece yetiştiricilere Tarım işletmeleri Genel Müdürlüğü birimleri aracılığı ile yüzde 20 faizli kredi kullırılarak damızlık koyunculuk işletmeleri kurulması imkânının getirilmesi.
11. Yerli üretimi desteklemek gayesi ile süt tozu ithalatına uygulanan fon yüzde 30dan yüzde 55e yükseltilmiştir.
12. Süt fiyatı 1600 TLden 27.000 TLna çıkarılmış böylece 3.000 TL süt teşvik primi ile birlikte süt alım fiyatlarının 30.000 TLna yükselmesi sağlanmıştır. Şu a ise birçok bölgede çiftçiler sütü 35-40 bin liraya satabilmektedir.
Hayvancılığın ihyası için büyük önem taşıyan çayır ve mera alanlarının ıslahı ve arttırılması hususunda 1996 yılında 8.000 hektar saha artırılması yapılmıştır. 1997 yılında ise 22.000 hektar alanın ıslah ve artırılması programlanmıştır. Artış yüzde 175.
Aynı şekilde yem bitkileri alanlarının artırılmasına da çok büyük önem verilmiştir.
1996da 7650 hektar yeni yem bitki alanı geliştirilmiştir. 1997de ise 22.000 hektar yeni bitki alanı geliştirilmesi programlanmıştır. Artış yüzde 187.
1997-98 ürün döneminde belirlenen destekleme buğday alım fiyatları dünya fiyatlarının çok üstündedir. Şekil-15deki tabloda görüleceği üzere buğdaya tek fiyat verilmemiş, Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları için dört ayrı fiyat verilmiştir. Yine tabloda görüleceği üzere Amerikan buğdayının dünya fiyatı 21.000 TL iken bunun muadili kırmızı sert buğdaya dört ayın ortalaması dikkate alındığında 36.000 TL fiyat verilmiştir.
Destekleme yaş çay
alımında daha önceki yıllarda görülmemiş bir artış sağlanmıştır. 1996 yılı fiyatı tek sürgünde 25.000 TL olarak verilmişken bu yıl birinci sürgün için 50.000 TL. ikinci sürgün için 52.500 TL ve üçüncü sürgün için 55.000 TL olarak verilmiştir. 1997 dünya yaşçay alım fiyatının 30.000 TL olduğu dikkate alınacak olursa, çay üreticisine 1997 yılında dünya fiyatlarının çok üstünde bir fiyat verildiği görülmektedir. Bu fiyat dolar bazında son 15 yılın en yüksek fiyatı olmuştur.
Türkiyemizde takriben 3 milyon esnafımız bulunmaktadır. Bu esnafımız takriben 13,5 milyon nüfusa bakmaktadır. Esnaflarımız devletimizin belkemiğidir. Hem sermayesi, hem bedeni, hem de bütün aile efradı ile gece gündüz canıyla başıyla çalışmaktadır. Esnafımızı güçlendirmek devletimizi güçlendirmektir. Refahı geniş tabana yaymaktır. Bu inançta olan hükümetimiz esnafımızın refah seviyesini arttırmak için gece gündüz çalışmıştır. Esnafımız için yaptığımız 13 hamle şöylece özetlenebilir:
1. Krediler arttırıldı, şartlar iyileştirildi.
2. Faizlerin düşmesiyle esnaf rahatladı.
3. Enflasyonun düşüşü ile esnafa rahatlama sağlanıldı.
4. Bağ-Kurda derece yükselmesi imkânı getirildi.
5. Bağ-Kur prim borçlarının ödenmesinde kolaylık sağlı.
6. Gelir ve diğer vergi borç ödemesinde kolaylık sağlı.
7. Bedelsiz ithalat uygulaması ile tezgah ve makina getirilmesinin teşviki sağlı.
8. Sanayi sitelerinin inşaatları hızlırıldı ve yurdun her tarafına yayıldı.
9. Bağ-Kur emeklilerinin maaşları yüzde 300e kadar artırıldı.
10. Bağ-Kur emekli maaşlarındaki artışın primlere yansıtılmamasına özen gösterildi. Bütçeden destek verildi.
11. Diğer gelir gruplarına temin edilen refah artışı suretiyle esnafa canlılık getirildi.
12. Sınır ticaretinin geliştirilmesi ve bilhassa Güneydoğuda alınan tedbirler ile bölge esnafına canlılık getirildi.
13. Bavul ticaretinin teşviki ve kolaylaştırılması ile esnafa yeni imkânlar sağlı.
Bugüne kadar esnafımıza hiçbir zaman yeterli kredi verilmemiştir. Esnafımıza verilen krediler hep o kadar az olmuştur ki; esnafa verilen krediler ile esnafın bir buzdolabı alması bile mümkün olamamıştır.
Bu gerçeğin bilincinde olan hükümetimiz, esnaf ve KOBİlere verilen kredilerde şu 7 hamleyi yapmıştır:
1. Esnafa verilen krediler 1996mn 2.yarısında 57 trilyondan 80 trilyon TLna çıkartıldı.
2. Kredi limiti l Ocak 1997 tarihinden itibaren 500 milyon liradan 1 milyar TLna yükseltildi.
3. KOBİlere verilen krediler 34 trilyondan 60 trilyon TLna çıkarıldı.
4. KOBİlere teşvikli fon kredisi yürürlüğe konuldu.
5. Yatırım indirimi, Gümrük Vergisi Muafiyeti, Damga Vergisi ve harç istisnası, KDV istisnası ve Fon Kredisi imkânı tanınan Teşvik Belgesi verilmesine başlı. Böylece Fon Kredisinden yararlanmak üzere 8.036 KOBİ sahibi müracaatta bulundu ve 2.5 trilyon TL. tutarında kredi kullanıma açıldı.
6. “Kadın ve Genç Girişimci” kredileri yüzde 50 artışla 5 trilyon TLna ulaştırıldı.
7. Dövize eşdeğer faizsiz kredi ve mevduat yükümlülüklerinden kurtarılmış kredi hazırlıkları yapıldı.
Böylece; esnafımıza, sanatkarımıza, küçük ve orta boy işletmelerimize, genç ve kadın girişimcilerimize 7 aylık kısa bir dönemde çok uygun şartlarla 150 trilyon TL kredi imkânı sağlı.
Sadece Halk Bankasından esnafımıza açılan kredi 1996 başında 57 trilyon TL. iken 1996 sonunda 80 trilyon TLna çıkartılmıştır ve esnafa borç verilen kredi üst limiti de 500 milyon TLden, l milyar TLna yükseltilmiştir.
Hükümetimiz en yakın ilgiyi Bağ-Kur emeklilerine göstermiştir. Bağ-Kur emekli maaşlarındaki ortalama reel artış Şekil-16da görüldüğü üzere yüzde 146 olmuştur. Böylece Bağ-Kur emekli maaşları 100 iken 311.5 olmuştur. Bağ-Kur emekli maaşlarındaki bu yüksek oraki artış, Bağ-Kur mükelleflerinden alınan primlerle karşılanması mümkün olmadığından bu artışlar esnafa yük olmadan gerçekleştirilmiştir.
Memurumuza Ne Verdik?
Devletimizin takriben 1 milyon 750 bin memuru bulunmaktadır. Bu memurlarımız aile efratları ile birlikte nüfusumuzun 5 milyon 250 bin kişilik bir bölümünü oluşturmaktadır.
1. Memur maaş katsayısı 6 ayda yüzde 195e artırıldı,
2. Böylece çeşitli görevlerdeki memurların aldığı net ücret iki katına çıktı,
3. Memura 6 aylık enflasyon üstünde artış verildi. Memura enflasyon üstündeki ala görülen nisbette refah getirildi (Bkz. Şekil17)
4. 1997 boyunca eşel-mobil ve milli gelir artış oranında ilave artışlar öngörüldü,
5. Ek ödemelerle özel hizmet görenlere ilave imkânlar sağlı,
6. Asgari ücrette yüzde 100den fazla artış sağlı,
7. Memurların gelir vergisi dilimlerinde iyileştirme yapıldı.
Memur maaş katsayısını yüzde 230.1 oranında artırmakla 30 milyon insanımızı sevindirdik. Ve memurumuza enflasyonun çok üstünde refah temin ettik.
Şekil-17deki grafikte yeşil boyalı saha memurumuza enflasyonun üstünde sağladığımız destek alanını göstermektedir. Hükümetimiz döneminde ortalama memur maaş artışı yüzde 230.1, buna mukabil enflasyon yüzde 165, dolayısıyla reel artış takriben yüzde 65 olmuştur. Haziran 97 itibariyle memurumuz l Temmuz 1996ya nazaran enflasyonun üstünde reel olarak yüzde 65 daha fazla ücret alır hale gelmiştir.
Şekil-18deki tabloda da görüleceği üzere örneğin l Temmuz 1996da net gelir olarak:
52 milyon TL alan müsteşarımız Haziran 97de 148 milyon, 59 milyon TL alan il valimiz 152 milyon TL, 59 milyon TL alan 1. sınıf hakimimiz Haziran 97’de 148 milyon TL alır hale gelmiştir.
Özel hizmet görevlilerine verilmekte olan ek ödenek ile bu kamu görevlilerimiz ayrıca önemli ölçüde maaş ilavesi almaktadırlar.
Ve memurumuza ayrıca 1997 yılı boyunca enflasyon oranında ilave ödeme yapmak ve milli gelir artışı oranında ayrıca daha da ilave yapmayı hedeflemiştik.
Son yıllardaki memur maaşlarındaki reel değişime bir göz attığımız zaman açıkça görüyoruz ki hükümetimizden önceki dönemde genellikle memur maaşlarındaki reel değişim enflasyonun altında kalmıştır. 1993’de reel değişim + yüzde 2.2 iken 1994de – yüzde 22, 1995’de – yüzde 4.8 olmuştur. Buna mukabil hükümetimiz döneminde memur maaşlarının enflasyon üzerindeki reel artışı + yüzde 65 olmuştur.
Memurlarımıza verdiğimiz diğer bir destek de gelir vergisi muafiyeti ve gelir vergisi dilimlerinde memur lehine yaptığımız değişikliklerdir. Nitekim 53.Hükümet döneminde özel muafiyet 1.8 milyon TL. olduğu halde bu rakam bizim dönemimizde yüzde 75 artırılarak 3.150 milyon TL.na çıkartılmıştır. Yüzde 25 olan gelir vergisi dilimi 300 milyondan 500 milyona, yüzde 30’luk dilim 600 milyondan l milyara ve sırayla aynı ora artışlar yaparak yüzde 55lik yüksek vergi dilimini de 9.6 milyardan fazla gelirler için uygulanmak üzere değiştirilmiştir.
İşçilerimize Ne Verdik?
Nüfusu 70 milyona yakla
Şekil-19da
Bunu sa
Kamu toplu i
Öte yan birinci alt
Emeklilerimize Ne Verdik?
Türkiyemizde sosyal güvenlik kapsam
ında 4 milyon 511 bin emeklimiz bulunmaktadır. Bunlar, bakmaya mecbur oldukları aile efradları ile birlikte nüfusumuzun 17 milyon 761 bin kişilik bir büyük bölümünü teşkil etmektedirler.
Gerek Emekli S
ığına, gerek SSKya ve gerekse BAĞKURa bağlı emeklilerimiz ülkemize canlarıyla başlarıyla hizmet etmiş ülke evlatlarımızdır. Geçmiş dönemde büyük mağduriyetler içinde kalan emeklilerimizin hepsinin refah seviyelerinin arttırılmasına hükümetimiz çok büyük önem vermiştir. Emeklilerimize hizmet için şu 10 büyük hamle yapılmıştır:
1. Memur maa
ş katsayisi 6 ayda yüzde 230 artirildi. Böylece emekli memur ve işçi maaşlari, 2 katin üzerine çikarilmiştir.
2. Memur ve i
şçide yüzde 116-121, Bag-Kurda yüzde 300 maaş artişi saglanmiştir.
3. Memur emeklileri ile dul ve yetimlerine enflasyonun üzerinde maa
ş artişi yapilmiştir.
4. Bütçeden Ba
5. Yurt d
6. Ba
7. Emekli ücretleri ve sa
8. Sosyal güvenlik kurulu
şlarinin revizyonu kanunu tasarisi hazirlanmiştir.
9. Emeklilere, gerekti
10. Tarım işçilerine de emeklilik hakkının tanınması çalışmalarına başlanmıştır.
Hükümetimiz i
Şekil-24deki grafikte
memur emeklilerimizin şlarinda hükümetimizin sagladigi yüzde 116 oranindaki artiş açik bir şekilde görülmektedir. Ayni dönemdeki fiyat artişlari ise yüzde 65 olmuştur. Bunun sonucu olarak bu grafikte görülen yeşil alan hükümetimizin memur emeklileri maaşlarinda enflasyonun üstünde verdiği destek arttırımını göstermektedir. Böylece memur emeklilerimizin maaşlarinda enflasyonun üstünde yüzde 51 reel artiş saglanmiştir.
İşçi emeklilerinin maaşlarindaki artiş daha da büyük oranlarda gerçekleştirilmiştir. Şekil-25de hükümetimizin işçi emeklileri ayliklarina yaptigi yüzde 121 artiş açikça görüldügü gibi, bu dönemde fiyat artişlari yüzde 65 olduguna göre yeşil boyali saha vasitasiyla işçi emeklilerimize enflasyonun üstünde saglanan destek alanini göstermektedir. Neticede işçi emeklilerimize enflasyonun üzerinde saglanan yüzde 56 oranindaki net artiş da açik bir şekilde görülmektedir.
19 milyon TL net ayl
ık alan 1/10ncu derecedeki işçi emeklisi Haziran 97de yüzde 121 artışla 42.5 Milyon TL aylık, ortalama olarak işçi emeklilerimiz 11,5 milyon TL alırken, Haziran 97de 26 milyon TL ve en az ücret alan işçi emeklisi ise 12/1nci derecede 10 milyon TL aylik alan işçi 24 milyon TL aylik alir hale gelmiştir.
Yoksullar, Özürlüler ve Ö
ğrencilerimize Ne Verdik?
Hükümetimiz bütün gelir gruplar
Hükümetimiz dul, yetim, yoksul , kimsesiz ve özürlü vata
şlarimiza hizmet için büyük bir gayret göstermiştir.
Bu meya gerçekle
ştirdigimiz çok önemli çalişmalar esnasinda yer alan 9 önemli hamlemiz şunlardir:
1. Sosyal Yard
2. Bu fonun sadece kendi amac
3. Böylece 1996da Fonda büyük kullan
4. 1994, 95 ve 96n
5. Bu fondan ö
6. Ö
7.
Şehit ailelerine maaş, ev-arsa ve ögrenim gören evlatlarina burs, yakinlarina iş verilmesi saglanmiştir.
8. Özürlülerle ilgili olarak yetki kanunu ç
9. Kanunun gerektirdi
Görüldü
SYDTF, ilk kuruldu
Haziran 1996da hükümetimizden önce 1996 y
Hükümetimiz bu fonun tamam
1994ün birinci 6 ayl
Hedefimiz ülkemizde bir tek memleket evlad
SYDTF ihtiyaç sahibi öde geniş bir program halinde hibe yoluyla karşiliksiz destekte bulunmuştur. 1994-95 yilinda kişi başina burs 750 bin TL, burs verilen ögrenci sayisi 78.815, verilen toplam burs 710 milyar TL iken, 1995-96da aylik burs miktari l milyon TL, burs verilen ögrenci sayisi 100 bin 525, verilen toplam burs l trilyon TLye çikarilmiş, 1996-97de ise aylik burs 4 milyon TL, burs verilen ögrenci sayisi 200 bin, verilen toplam burs 6 trilyon TL olmuştur.
Her sahada oldu
Özürlülerimizle ilgili yetki kanunu
AC
Hükümetimiz, özellikle Do
Harcanabilir Miktar:
Serbest B
Tamam
Ba
şbakanlikça Yapilan Tahsis Tutan Toplami:
3 trilyon 927 milyar 559 milyon TL.
A Grup Tahsis Miktar
2 trilyon 302 milyar TL.
B Grup Tahsis Miktar
1 trilyon 625 milyar 559 milyon TL.
İstenen Ek Ödenek Miktarı:
2 trilyon 360 milyar 559 milyon TL.
Tahsis Yap
İ1 Sayısı : 57
İlçe Sayısı : 96
Belde Say
Köy Say
Bölgelere Yap
Doğu Anadolu :
Güneydo
Bayburt-Gümü
Di
Acil Destek Program
1-
2-
3-
4-
5-
6-
7 – Di
S. NO
|
İLİ
|
MİKTARI (MİLYON TL.)
|
|
S. NO
|
İLİ
|
MİKTARI (MİLYON TL.)
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
ADANA
|
240.000
|
|
31
|
KARS
|
50.000
|
2
|
ADIYAMAN
|
74.000
|
|
32
|
KASTAMONU
|
30.000
|
3
|
AFYON
|
75.000
|
|
33
|
KIRIKKALE
|
10.000
|
4
|
AĞRI
|
19.000
|
|
34
|
KOCAELİ
|
80.000
|
5
|
AMASYA
|
4.000
|
|
35
|
KONYA
|
9.500
|
6
|
ANKARA
|
292.000
|
|
36
|
KÜTAHYA
|
7.000
|
7
|
ARDAHAN
|
4.000
|
|
37
|
MALATYA
|
182.000
|
8
|
AYDIN
|
8.000
|
|
38
|
MARDİN
|
252.000
|
9
|
BASİR
|
18.000
|
|
39
|
MUĞLA
|
5.000
|
10
|
BAYBURT
|
4.000
|
|
40
|
MUŞ
|
57.000
|
11
|
BİLECİK
|
25.000
|
|
41
|
NEVŞEHİR
|
15.000
|
12
|
BİNGÖL
|
190.500
|
|
42
|
NİĞDE
|
35.000
|
13
|
BİTLİS
|
10.000
|
|
43
|
OHAL BÖLGE
|
62.000
|
14
|
BOLU
|
25.000
|
|
44
|
ORDU
|
20.000
|
15
|
BURSA
|
30.000
|
|
45
|
OSMANİYE
|
75.000
|
16
|
ÇANAKKALE
|
50.000
|
|
46
|
RİZE
|
155.000
|
17
|
DİYARBAKIR
|
447.559
|
|
47
|
SAMSUN
|
20.000
|
18
|
ELAZIĞ
|
55.000
|
|
48
|
SİİRT
|
76.000
|
19
|
ERZURUM
|
79.000
|
|
49
|
SİNOP
|
20.000
|
20
|
GAZİANTEP
|
66.000
|
|
50
|
SİVAS
|
10.000
|
21
|
GİRESUN
|
20.000
|
|
51
|
ŞANLIURFA
|
105.000
|
22
|
GÜMÜŞHANE
|
98.000
|
|
52
|
ŞIRNAK
|
100.000
|
23
|
HAKKARİ
|
40.000
|
|
53
|
TRABZON
|
75.000
|
24
|
HATAY
|
50.000
|
|
54
|
TUNCELİ
|
25.000
|
25
|
IĞDIR
|
25.000
|
|
55
|
VAN
|
277.000
|
26
|
ISPARTA
|
50.000
|
|
56
|
YALOVA
|
25.000
|
27
|
İÇEL
|
30.000
|
|
57
|
YOZGAT
|
77.000
|
28
|
İZMİR
|
60.000
|
|
TOPLAM
3.947.559
|
||
29
|
KARAMAN
|
1.000
|
|
|
||
30
|
KAYSERİ
|
3.000
|
|
|
1 trilyon 106 milyar TL.
ADP KAPSAMINDA 1997 YILINDA YAPILAN TAHSİSLER
Çevre için Yap
39 milyar TL.
ğer Tahsisler: Yol, Köprü ve Hizmet Tahsisleri için Yap
780 milyar TL.
ılan Tahsisler: E
337 milyar TL.
İstihdamı Arttırmak için Yapılan Tahsisler:
386 milyar TL.
ılan Tahsisler: Su için Yap
453 milyar 500 milyon TL.
ğitim için Yapılan Tahsisler:ğlık İçin Yapılan Tahsisler:
l trilyon 691 milyar 500 milyon TL.
Sa
825 milyar 559 milyon TL.
ılan Tahsisler:ı Kapsamında 1997 Yılında Yapılan Tahsisler
1 trilyon 120 milyar 559 milyon TL.
şhane:
102 milyar TL.
ğer İller:
1 trilyon 13 milyar 500 milyon TL.
ğu Anadolu:ılan Tahsis Toplamları:ısı : 90ısı : 52ılan:ı:ı:ı
ırakılan Miktar:
1 trilyon 567 milyar 500 milyon TL.
ğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimiz başta olmak üzere ihtiyaç içinde bulunan illerimize Acil Destek Programı (ADP) hazırlamış ve bunu uygulamıştır. Rakamlarla bu Fon uygulamasını şöyle özetleyebiliriz:İL DESTEK PROGRAMI (ADP)ık 1996 “özürlüler günü”nde Yüce Mecliste kabul olunarak yürürlüğe girmiştir. Hükümetimiz bu yetki kanununda öngörülen bütün hazırlıkları titiz bir şekilde yürütmüştür.3 Aralğu gibi bu sahadaki açık fark ve büyük atılım net bir şekilde görülmektedir.
ğrencilerimize ının dahi aç açık kalmaması olmuştur. Ülkemizin bunu sağlayacak potansiyeli rahatlıkla mevcuttur. Bütün ihtiyaç sahiplerinin yiyecek, giyecek, ve yakacak ihtiyaçlarını karşılanmıştır. Yurdumuzun herhangi bir köşesinde onurundan dolayı kendisinin haber veremediği için aç açık kalan yurttaşlarımız, bu durumlarını beyan etmeye çağrılarak Devletin şefkat eli sonuna kadar açılmıştır.ık SYDTFden yoksullara 786 milyar TL 2. yarıyılında 961 milyar TL, 1995de birinci 6 aylık SYDTFden yoksullara 1.881 trilyon TL, 2. yarıyılında 2.299 trilyon TL, 1996da ise 1. altı ayda yoksullara 3.251 trilyon TL ödendiği halde 2. altı ayda yeni hükümetimiz döneminde yoksullara 10.1 trilyon TL ödenmiştir. 1997de ise 60 trilyon TL ödenecektir.ının yoksullara kullanılması prensibini yürürlüğe koydu. Böylece 1997 yılı için bu fondan yoksullarımıza 60 trilyonluk yardım planlı.ılına ait toplam 40 trilyonluk SYDTFnin yüzde 78i bütçenin açıklarına, yüzde 11i Fiyat istikrar Fonuna aktarılıyor ve yoksullara fonun sadece yüzde 11i tahsis ediliyordu.ğu 1986 ve 1987 yıllarında önce maksadına uygun kullanıldığı halde 1988den itibaren bu fonun gelirleri gittikçe artan oranlarda yavaş yavaş bütçenin açıklarına ve diğer fonlara aktarılmıştır. Hükümetimizin iş başına geldiği an itibaren SYDTFnin sadece kanuni maksatlarına uygun bir şekilde kullanılması prensibi yürürlüğe konulmuştur. Böylece 1 Temmuz 1996dan itibaren durum değişmiştir.ğü gibi yoksulumuz için yaptığımız en önemli atılım olarak, önce bütün yurt sathındaki il, ilçe ve beldelerimizdeki yoksulların hepsi tesbit edilmiş ve kayıtlar bilgisayarlara geçirilmiştir. Böylece 800 bin yoksulumuz tesbit edilmiştir. Daha sonra bir yan halk arasında Fak-Fuk-Fon diye adlırılan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu (Kısa adı SYDTF)nun bütün geliri kanuni maksadına uygun şekilde tamamen yoksullarımıza tahsis edilmiş, öbür yan da il ve ilçelerimizdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının faaliyetlerinin etkinleştirilmesi kapsamında vataşlarımızın katkı ve bağışlarının arttırılmasına özel bir önem verilmiştir.ği hazırlıklar yapılmıştır.ıkartılmıştır.ğrenim harçlarının ödenmesinde kolaylık, adet ve miktar olarak artırılması sağlanmıştır.ğrencilere verilen destekte artış sağlanmıştır.ın ilk yarısına nazaran büyük artış gerçekleştirilmiştir.ım sağlanmıştır.ı doğrultusunda kullanımı sağlanmıştır.ımlaşma Ve Dayanışmayı Teşvik Fonundan yararlanacak 800 bin kişi tespit edilmiştir.ımıza köylü, esnaf, memur, işçi ve emeklilerimize nasıl büyük bir önem ve itina ile hizmet etmişse, bilhassa yoksullarımız ve özürlülerimize ayrıca özel bir önem ve itina ile hizmet vermiştir.
maaşe başlar başlamaz ilk iş olarak memur maaş katsayisiniönceki hükümetin bütçesinde 1 Temmuz 1996 artışı için sadece yüzde 20lik bir artış öngörüldüğü halde yüzde 50lik bir büyük artış sağlamıştır. Buna ilaveten l ocak 1997den itibaren de ayrıca yüzde 55 artış sağlanmıştır. Böylece 6 ayda yüzde 230luk bir artış sağlanmıştır. Bunun sonucu olarak, emeklilerin maaşlarında da büyük ora artış gerçekleştirilmiştir.ğinde devlet hastanelerinde tedavi imkanı sağlanmıştır.ğlık giderlerinin alınmasında kolaylıklar sağlanmıştır.ğ-Kur emeklilerine derece yükseltilmesi imkanı sağlanmıştır.ışında çalışanlara emeklilik hakkı tanınmıştır.ğ-Kur emeklilerine 866 milyar TL, memur emeklilerine 985 milyar TL ve işçi emeklilerine 2,074 milyar TL destek sağlanmıştır.ı aydan itibaren Eşel Mobil Sisteminin uygulanmasına karar verilmiştir, ikinci altı ayın başından itibaren uygulanacak Eşel Mobil sistemi gereği ücretler Devlet İstatistik Enstitüsünün Kentsel Yerler Tüketici Fiyatları (TÜFE) genel endeksinde meydana gelen aylık değişim oranında her ay artacak idi. Böylece işçimizin enflasyona ezdirilmesi önlenecekti. Ancak malesef Mesut Yılmaz Hükümeti, belirli çıkar çevrelerinden gelen baskılar neticesinde Eşel Mobil sistemini uygulamayacağını belirterek, bir kez daha halkımızı, insanımızın değil; çıkar çevrelerinin hükümeti olduğunu göstermiştir, işçimizin çıkarlarını gözetmemesine mukabil hükümetin biri içeride diğeri dışarıda olan iki sol ortağının da bu konuda sesleri çıkmamaktadır.ş sözleşmelerinde ilk defa Hükümetimiz üç ay gibi çok kısa bir zama anlaşma sağlamıştır (Bkz. Şekil-21). Kamu kesimi ortalama giydirilmiş aylık ücretlerinde rekor düzeyde bir artış sağlanarak ücretler 53 milyon TLndan 107 milyon TLna (Şekil-22), dolar olarak da 655 dolardan 993 dolara (Şekil-23) çıkmıştır.ğlayabilmek için, Şekil-20de görüleceği üzere, asgari ücrette 1994de yüzde 100 enflasyona mukabil yüzde 67 artış, enflasyonun 33 puan yüzde 93.6 enflasyona mukabil yüzde 102.7 artış, enflasyonun 9 puan üzerinde yapıldığı halde, hükümetimiz 1996da yüzde 80 enflasyona mukabil yüzde 101 artış sağlayarak enflasyonun 21 puan üzerine çıkmıştır.asgari ücretin ıllarındaki değerinin dolar olarak mukayesesinden görüleceği üzere asgari ücret bir önceki yıla göre reel olarak artırılmıştır. Hükümetimiz 1996 yılında asgari ücreti 210 dolar olarak tesbit etmekle bugüne kadar işçilerimize reel olarak verilen en yüksek asgari ücreti vermiştir.1994, 95 ve 96 yşmakta ola sosyal güvenlik kapsamında 4.6 milyon işçimiz var. Bunlar takriben, nüfusumuzun 24 milyonluk büyük bir bölümüne bakmaktadırlar.
Memurlarımıza hizmet için 7 büyük hamle yapılmıştır:
Esnafımıza Ne Verdik?
Bugüne kadar ki tatbikatta köylüye gübre bedelinin devlet tarafından ödeneceği taahhüt edilmiş ise de bu ödeme takriben 6 ay gibi bir zaman almakta ve köylü haksız bir yüke maruz kalmaktaydı. Hükümetimiz köylümüze yüzde 50 gübre sübvansiyonunun alımda derhal ödenmesi esasını getirmiştir. Ayrıca gübre alımlarında formaliteler azaltılmıştır. Öte yan gübre desteği için 1997 yılında 85 trilyon TL ayrılmıştır. 1995 yılında gübre desteği için 366 milyon dolar ödendiği halde, 1996’da biz bu miktarı 47,5 trilyon TLye yani 586 milyon dolara çıkarttık. 1997de ise 85 trilyon TL yani 629 milyon dolar olacak şekilde bütçemizi hazırladık.Hibrit ayçiçeği, çeltik, soya, pamuk ve korunga, fiğ ve yonca tohumlukları için birlikler tarafından geçen yıl üreticiye ödenen bedelle; 1997de ödenen ürün bedeli arasında yüzde 200 ile yüzde 625 arasında fark vardır.1995 yılında sadece TMO 166 bin ton hububat alımı yaptığı halde 1996 yılında 1,5 milyon ton alım yapılmıştır