Televizyonda Gösterilen Kıbrıs Belgeseli
Televizyonda Gösterilen Kıbrıs Belgeseli ve Kıbrıs Harekatının Saklanan Gerçekleri
1990 yılı Temmuz-Ağustos aylarında Türk tele-vizyonlarında gösterilen gazeteci ve televizyon yapımcı-sı Mehmed Ali Bir`ın hazırladığı sekiz dizilik “Kıb-rıs Belgeseli” haklı olarak kamuoyunun takdirlerini ka-zanmıştı.
Ancak ne varki gazeteci Mehmed Ali Bir 1974 Kıbrıs barış harekatını nedense hep o günkü hükümetin iki ortağından özellikle birisinin gözüyle görmeyi ve olayları öylece kamuoyuna aktarmayı yeğledi. Oysa 1974 hükümetinin iki ortağından biri de Milli Selamet Partisi idi. Koca sekiz dizilik Kıbrıs belgeselinde hükü-met ortaklarından Halk Partisi Lideri Sayın Bülent Ecevit`e toplam l saatlik bir zaman ayrılırken, asıl barış harekatı oylarıyla ve tavırlarıyla gerçekleştiren MSP`ye, MSP`li parlementerlere ve onun lideri Prof. Dr. Necmeddin Erbakan`a sekiz dizide toplam üç daki-kalık bir yer “lütfen” ayrılmış oldu.
Dizi hazırlanırken M. Ali Bir, Bülen Ecevit`le yaptığı uzun görüşmeler gibi Sayın Necmeddin Erba-kan`la da uzun görüşmeler yapmışa ve eğer bu görüş-meler TV`den yayınlansaydı Kıbrıs Barış harekatının bi-linmeyen yönleri de halkın gözünde daha bir aydınlanmış olacaktı.
Özellikle halk, Bülent Ecevit`in de doğruladığı gibi Kıbrıs`a çıkarma emrini ve gemilerin yükletilmesi emrini Başbakan yardımcısı Necmeddin Erbakan`ın verdiğini anlayacaktı. Hem de halkın gözünde populasyonu bir hayli yüksek bir gazeteci olan Mehmed Ali Bir`ın yapımında bu gerçek öğrenilmiş olunacaktı.
Herkesin bildiği gibi bu gerçekler televizyona yansımadı ve bir saatlik konuşma koskoca setiz dizide üç dakika gibi çok küçük bir zamana sıkıştırılıverdi.
Şimdi biz burada Mehmed Ali Bir`ın RP Me-ri Necmeddin Erbakan`la yaptığı o güzel fakat TV`de makaslanan konuşmasını buraya aynen alıyor ve bir kez daha Kıbrıs Barış harekatının gerçeklerini gözönüne sermiş oluyoruz.
Prof. Dr. Necmeddin ERBAKAN:
Kıbrıs Barış Harekatı ile Kıbrıs Meselesi Bizce Bitmiştir.
Mehmet Ali Bir: Kıbrıs Harekâtı Türkiye`nin en önemli olaylarından biri. Kıbrıs Harekâtı bütün Cumhuri-yet tarihinde ilk defa Türk ordusunun kendi sınırlarının dışına çıktığı bir olay. Kararın alınması aşamasını biliyoruz Kararın buraya nasıl geldiğini biliyoruz. Fakat en önemlisi eğer yanılmıyorsam sizin koalisyon ortağı olarak Başba-kan Ecevit Londra`ya giderken havaalanında askerlerle yaptığınız bir konuşmadır. Ve sizin deyişinizle ilk kez yeşil ışığın yakılmağıdır. Nasıl oldu bu konuşma?
Prof. Dr. Necmeddin ERBAKAN: Evet. Kısaca açıklı-yayım. Biz Sayın Başbakan`ı, Hasan Esat Işık ve Oğuzhan Asiltürk Bey ile birlikte havaalanından Londra`ya uğurladık. Bu uğurlama merasiminde Kuvvet Komutanları, Genelkurmay Başkanı da beraberinde bulunmaktaydılar. Kendileri ile hemen bir durum müzakeresi yapmak üzere hemen bir odaya çekil-dik. Bizim o zamanki Devlet Bakamımız Sayın Süleyman Arif Emre Bey de dışarıda bekliyordu. Kuvvet Komutanları ile “Şimdi Ecevit İngiltere`ye gidiyor, durum nedir?” diye ara-mızda müzakare ettik. Onlar da “Siz şimdi Başbakan vekilisi-niz. Bizim şu a dahi önemli bazı hususlarda nasıl hareket edeceğimizin bize bildirilmesine ihtiyacımız vardır” dediler. Bunun üzerine vaziyeti karşılıklı müzakere ettik. Şimdi tabiî o esnada çok önemli bir konu zaman faktörünü çok iyi kullan-maktı. Samson, Ada`da ihtilâl yapmış ama herkes onu hemen kabul etmemiş. Makarios taraftarları ile Samson arasında çe-şitli yerlerde silahlı mücadele oluyor işte biz bu kargaşalıktan yararlanmaya önem veriyorduk. Onun için bir an evvel çıkart-; manın yapılmasını istiyorduk. Kuvvet Komutanları da aynı arzu içerisindeydiler. Onlar da bunu takdir ediyorlardı. Ve böyle olmalıdır diyorlardı. Ancak dediler, bunun böyle olması için bize şimdi bir emir verilmesi lâzım. Şu manada. “Bakınız bizim askerimiz, ordumuz bu Kıbrıs olayları tarihînde bugüne , kadar iki defa bir nevi düş kırıklığına uğramıştır. Bunlardan bir tanesi İnönü zamanında “yükleyin dendi, yükledik.” Sonra ar-kasından Jhonson`un mektubu üzerine “Hayır geri dönün” dediler. Biz götürdük askeri İskenderun`a çıkarttık Ve böylece bir j manevra görüntüsüne büründü yaptığımız iş. Demirci zama-nında da “Yükleyin dendi, yükledik” Tekrar bizim toprakları-mıza çıkardık. Şimdi bu aynı ordudur. Bugün bu ordunun içe-risinde siz bize yükleyin ve yola çıkın derseniz ve ondan sonra da yoldan geriye çevirirseniz, ondan sonra biz arak bu askeri | hiçbir zaman hakiki harekatın yapılacağını inıramayız. Bunun önemini dikkate alarak ne yapacağız söyleyin dediler?” O an kendilerine şu suali sordum: “Şimdi şu a farzedin ki biz hükümet olarak bu emri size verdik. En erken ne zaman Girne`ye çıkarma yapacaksınız?” Dediler ki “Bizim birtakım birliklerimiz tu İskenderun`da. Niğde`de. (Koma birliği ve-saire..) Bunları biz o tarafa doğru kaydırıyoruz. Ancak şu a bunları oralara getirip bu gemilerin hepsini yüklemek bütün her türlü silahlarla beraber. Ondan sonra da oradan hareket edip Ada`ya gitmek bütün bunların hepsi en erken Cumartesi günü sabahleyin olabilir. Eğer şimdi bu emir bize kesin olarak verilirse…”
Bir An Evvel Müdahele
&9644; O ana kadar o emir kesin olarak verilmemiş miydi?
Hayır verilmemişti. Çünkü Ecevit İngiltere`ye gidecek. İngilizlerin ne diyeceği belli değil Ecevit hiçbir zaman kesin emir vermedi. Biz Millî Güvenlik Kurulu`nda konuyu konuş-tuk, konuştuğumuz zaman zaten Afyon`a giderken Ecevit`e olay çok önemlidir gitmeyin dedik. Ondan sonra da biz MSP olarak Ecevit, Afyon`da iken kendi Genel İdare Kurulu toplan-tımızı yaptık. Mutlaka müdahale etmek lâzımdır noktasına gel-dik biz MSP olarak. Onun için Millî Güvenlik Kurulu`nda da MSP kanadı olarak biz hep bir an evvel müdahale edilmelidir diyorduk. Halk Partisi`nin önemli bir kısmı bu macera olur, sakın ha böyle birşey yapılmasın, edilmesin dediği için bir oyalama oluyordu. Ve biz ne Bakanlar Kurulu olarak ne Millî Güvenlik Konseyi olarak kesin bir karara varmış değildik. Bununla beraber olayın gecikmemesi gerektiği için işte bendeniz, “Yükleyin ve bu harekatı başlatın” dedim. Neyi düşünerek söyledim? Şunu düşünerek söyledim: “Ecevit perşembe günü akşamı. Geldiği zaman şayet çünkü bu hazırlıklar yapılacak, yüklenecek ancak harekât cuma sabahıı olabilecek. Şayet bir aksilik olursa yani ille de hayır yapılmasın, edilmesin derlerse bu takdirde gemileri hareket ettirmemek veya hareketi tekrar bizim kıyılarınıza çıkartmak yani eski hükümetlerin yaptığının bir tekrarına dönüşür diye düşündüğüm için yapın bunu dedim. Ve diğer bir de tabiî Ecevit gitmeden önce İngiliz bölgesine çıkartalım; gerekirse diye düşünceleri vardı konuşmalar esnasında. Bir f mal olarak da onu gözetiyordum. Askerlerin bir an evvel katı başlatmak için istedikleri hükümet adına söz, bir orada kendilerine söylenmiş oldu. Bu ihtiyatlar hesaba katmak suretiyle.
`Zaman Çok Mühimdi
&9644; Siz Bülent Ecevit`in İngiltere`ye gitmesini tensip etmiş miydiniz?
Efendim biz başlangıçta tensip etmiyorduk. Biz Bülent Ecevit`in Londra`ya gitme teklifine muhatap olduğumuz a bunun lüzumsuz birşey olduğu kanaatindeydik. Çünkü çok mühimdi. Bize zaman kaybettirecek, oyalanacaktık, bir. ikincisi İngiliz`ler ile yapılacak harekat bu Ada`nın dolaylı yoldan yine Yunanlılara verilmesi demektir. Biz bunları bili-riz. Biz garantör devlet iniyiz? Biz vazifemizi yapalım. Biz bunun üzerinde durmuşuzdur. Biz böyle dururken onlar tered-dütte oldukları için konu Milli Güvenlik Konseyi`ne geldi. Yani önce “Gidilsin” denildi, en kısa zama. Bir iki gün ge-cikebiliriz de buna razı olun dediler biz de onun üzerine razı olduk.
CHP`de Tereddüt
&9644; Yani MSP`nin bu çıkarmadaki tutumu ne idi?
Bu çıkarma için daha ilk günden itibaren yıllardan beri birikim içindeyiz. Şu kargaşalık esnasında gidip Ada`ya huzu-ru getirmek lazımdı. Ecevit`i Afyon`a uğurladıktan sonra yap-tığımız Genel idare Kurulu toplantımızda kesinlikle bir kanaa-te vardık, bu kararı aldık biz. Bir an evvel bu müdahele yapılmalıdır. Bir nevi bendeniz tam yetki ile partimiz adına bir an evvel bu harekatı yaptırmanın gayreti içindeydim arkadaş-larımla beraber.
&9644; Halk Partisi`nde tereddüt var mıydı? Yani kabinede tereddüt var mıydı?
Tabiî. O gitmeden önce yapılmış olan Bakanlar kurulu toplantısında ki, Millî Güvenlik Kurulu`nun arkasından yaptık Halk Partisi`nin bir kısmı bizi destekliyordu. Bir kısmı ise bu macera olur, sakın böyle birşey yapılmasın bu bütün dünyaya karşı savaş açmak demektir vesaire gibi uzun uzun sözler söylediler. Biz de bunların hep aksini savunduk Ve bir nevi onları ikna etmek için saatlerce uğraştık. Onar peki hele bir İngilte-re`ye bakalım diye bir nevi zaman kazanmaya çalışıyorlardı, oyalanıyorlardı.
MSP`nin Tarihi Rolü
&9644; Bir yerde MSP`nin harekâtın yapılmasındaki ağırlığı-nı bir defa daha tekrar eder misiniz?
Hemen şunu söyleyeyim. MSP bu harekâtın fiilen başla-masında en önemli tarihî rolü oynamıştır. Çünkü Ecevit, Londra`dan döndükten sonra biz Başbakanlıkta Kuvvet Komu-tanları ile kendisini bekliyorduk. O havaalanında” Oğuzhan Asiltûrk Bey ve Esat Işık Bey ile beraber döndüler, geldiler. O`nu uğurladığımız zaman kendilerine yani Kuvvet Komutanları`na “Yükleyin askerleri bindirin, toplayın. Harekat bir nevi fiilen başlasın” dedik. Onlar da bunu yaptılar. Ecevit geldiği zaman gemiler yüklenmişti. Ve artık ertesi gün sabahleyin li-man ayrılacakları noktadaydık. Şimdi bir daha eski hükü-metlerin durumuna düşmemek için kumanlarla Ecevit’i bu işe ikna edelim. Bundan dolayıdır ki hep beraber artık dönüş olmayacağını savunalım diye de bir hazırlık yaptık. Geldi ken-disi Londra`daki görüşmelerini anlam. Biz de Türkiye`de neler yapıldı onu anlattık. Ve sonunda da dedik ki, işte şu a ge-miler yüklenmiştir. Ok yaydan çıkmıştır. Bunun dönüşü yok-tur. Eğer dönülecek olursa bak işte askerler burda bir daha bu harekatı yapamıyoruz dedik. Birden bire telaşlı. Bunu belki arzu ediyordu ama böyle bir karar verilmiş olması onu o a telaşlırdı.
&9644; Tereddütleri var mıydı yani?
O a başlatmakta tereddütü vardı, ama baktı ki bu iş başlamış. Şimdi kendini buna hazırladı ve o şekilde meseleyi düşünmeye çalın. Ve Kuvvet Komutanları`na gidersek muha-rebeyi yürütecek gücümüz var mıdır, yok mudur? diye tekrar sualler sorduğu zaman Deniz Kuvvetleri Komutanı, “Ben Ka-radeniz çocuğuyum. Bir kayıkla bile gider oraya çıkarım” dedi. Onun bu sözü çok memnuniyet verici, güven verici bir söz oldu. Diğer komutanlar da başta Sancar Paşa olmak üzere bunun yürütülmesi lazımdır noktasında ısrarla durunca o halde Bakanlar Kurulu`nu toplayalım orada konuşalım dedik. Bir nevi bir emrivaki ile karşılaştı. O yüklemelerin plânların yapıl-mış olacağını tahmin etmiyordu. Ve böyle bir durumla karşı-laştı. Bakanlar Kurulu`nu topladık. Şimdi Bakanlar Kurulu`nda bu sefer Halk Partili birtakım bakanlar baktılar ki bu iş çok ciddileşmiş bunun üzerine kırk dereden su getirmeye başladı-lar. İşte üzerimize şu da gelir, bu da gelir, bütün dünyaya karşı harb açıyorsunuz, nasıl olur? Bunun önü var, sonu var Saatler-ce konuşmalar yaptık. Ama konuşmalar esnasında kendilerini tekrar tekrar ikna ettik. Bakınız bu harekatı yapmaya mecbu-ruz. Bu yılların birikimidir. Ve yapacaksak şimdi yapmaya mecburuz diye bunları tekrar tekrar izah edilince o gece o ha-rekatın yapılmasına Bakanlar Kurulu olarak karar verdik, işte Bakanlar kurulu kararı böyle alınmıştır. Karar alındıktan sonra yine tarihi bir olaydır hatta arkadaşlarımızdan birisi Halk Parti-li bir Bakan`a “Bak tarihi bir karar aldık. Şimdide işte bugün cuma günü gelmiştir. Hep beraber gelin cuma namazını Koca-tepe Camii`nde kılalım. Kimseye bir şey hissettirmeyiz ama Cenâb-ı Hakk`tan zafer nasib etmesi için dua ederiz.” dedi. ama ertesi gün Kocatepe`ye sadece MSPli Bakanlar geldi. Halk Partili bakanlar ya başka camiye gittiler ya da gelmeyi uygun görmediler. Bir teklifimiz daha oldu: “Şimdi Diyanet iş-leri Başkanımız gitsin sabahleyin gemiler hareket edecek bir an evvel haber verelim ve gemiler hareket etmeden bir dua yapsın” dedik, o zaman Devlet Bakanı Arif Emre Bey Diya-net işleri Başkanı`nı buldu Mersin`e gidip bu duayı yaptırdı. Diyanet işleri Başkam gemiler sahilden ayrılmadan önce git-miş orda dua yapmıştır…
Liderler Tereddütlü
&9644; Liderler toplantısında kim ne dedi?
Tabiî bu çok önemli bir konudur. Şu kadarını açıklaya-yım ki, liderler toplantısında biz hiçbir lideri -evet böyle birşey yapılmasını arzu ediyordu önemli bir kısmı ama- bizim istedi-ğimiz kararlılıkta görmedik. Hepsi tereddütler ihsar ediyordu. Belki ismini açıklamak doğru olmaz Baykal Bey de müzakere-de beraberdi.
&9644; Ana muhalefet lideri ne dedi meselâ?
Efendim şimdi tabi macera olur diyorlar şimdi bunlar. Onların şeyi bu. Bir tanesi de Amerika`dan yazılı muafakat al-madan bu harekata kalkışmayın diyecek kadar tekliflerde bu-lunmuştur. Bunları yaşadık. Biz içimizden zaten ki bendeniz harekatı başlatmış idim. Demin söylediğim şekilde. O hüsnü niyetle dinliyorduk bunları. Onların bu konuşmalarında biz ko-nuşmalarda yetkimiz olduğunu teyid etmekti asıl kastimiz buydu. Bir de hakikaten teklifleri nedir görelim ve bunları böyle bir harekata hazırlayalım. Biz hep iyi ama nasıl olur müdahale etmek gerekmez mi? Bunları hep müdahaleye çek-meye çalışıyorduk. Onlar da hep tereddüt gösteriyorlardı. Bize ihtiyatlı olun sakın haa diye tavsiyelerde bulunuyorlardı.
&9644; Harekat başladı Ateşkesi nasıl karşıladınız?
Şimdi tabiî efendim bu olayın çok önemli kısmı da budur. Harekatın başladığı ve o gün daha hemen akşamleyin Şişko harekat başlarken hemen hemen doğru havaalanına koşup Atina`ya gitmişti. Orada bir muhatap bulamamış akşam üzeri tekrar dönmüş gelmişti. Dönünce tabiî Ecevit ile görüş-müş o gün de Birleşmiş Milletler karar almış saat: 5`te. “Ateş-kes” diye. Şimdi Şişko da o karara dayanarak ve Amerikan …emirlerini bildirerek bir arada ateşi kesin olduğunuz yerde durun daha ileriye gitmeyin diyerek Ecevit`i sıkıştırmış. Biz orada yoktuk onlar konuştuklarında ama Ecevit bunun üzerine Bakanlar Kurulu`nu topladı. Biz geldik. Birleşmiş Milletlerin bu karan üzerine asıl o zaman biz ateşi başlattık ateş püskürt-tük. Asıl o zaman biz başlattık ateşi Bakanlar Kurulu`nun için-de. Nasıl olur? Biz daha Ada`da yerleşmiş değiliz? Gelen haberler o kadar tereddütlü ki.. Ve o gece Yunan alayının bir mu-kabil taarruza geçtiği haberi geldi bize. Acaba topyekûn denize mi dökülüyoruz diye tereddüt geçirdik. Bize gelen haberlere göre bu şartlar altında yani Ada`ya kesin olarak yerleşmemiz belli olmayan bir noktada ateş kesin sizi denize döksünler demek mümkün müdür? Hararetle katiyyen biz bir karar aldık. Ne o karanınız önce G-5 hattına kadar geleceğiz. Yani büyük bir harekat ilk önce yapılacak sonra ikinci kısım devam edecek idi. Şu a biz G-5 hatana geleceğiz diye karar almadık mı? Bu karar daha önce niçin alındı? Şimdi bugün gelmişsiniz -beş gün bu hareket devam edecek-, ateşkes: “Efendim Birleşmiş Milletler Karar aldı …Birleşmiş Milletler`in aldığı hangi kara-ra bu İsrail bugüne kadar uydu. Yani karar alınıyor biz uyaca-ğız başkası uymayacak. Böylesine önemli bir hayat meselesinde bu kararlar gözetilmez. Mutlaka yerine gelecek, dedik ve Ecevit`i ikna ettik. Ecevit hatta MSP kanadına Teşekkür ederim. Bizi bir yanılgıdan kurtardılar” dediler ve yanılmıyorsam kısa bir müddet önce, bir gazetedeki bir açıklamalarında bu olayı tekrar ettiler. Fakat ateşkes isi bununla bitmedi. Sabahleyin tekrar Bakanlar Kurulu toplı bu haberler üzerine. Sabahki Bakanlar kurulu`nda Halk Partili Bakanların bir kısmı susuyor, fakat diğer bir kısmı görseniz bizim üzerimize nasıl geliyorlar.. Diyorlar ki; gördünüz mü bakın şimdi. Taşucundaki telsizimiz çalışmıyor. Eeee işte şimdi gördünüz mü; füzeler tükeniyor. Kendilerine dedik ki, sizin verdiğiniz bilgilere inanmıyoruz, askerin durumunu bizzat askerlerimizden dinleyelim. Bunun üzerine Necdet Uruğ Paşa, Plân Prensipler Dairesi Başkanıydı o zaman. Diğer bir general ile beraber Bakanlar Kurulu`na geldiler. Bakanlar Kurulu`nda; “Durum nedir yani, büyük bir ha-rekat yapılmış bize malumat verdiler. Biz bundayız onlar bura-da sonra kendilerine sualler sorduk. Dedik ki: Arkadaşlarımız Şevket Kazan Bey bilhassa diğer Halk Partili bakanlara söyle-diği sözleri bir şey söyledi. Dedi ki: Taşucundaki telsisimiz bozulmuş doğru mu? Hayır kim söyledi bunu? Peki dedik: Füzelerimiz tükeniyormuş doğru mu? Bunun gibi beş tane ha-rekatı yapacak füzemiz var, dendi. Bu esnada ismini açıklama-yı uygun görmediğim bir bakan, askerlere politik sual soruyor-sunuz? Ben bu toplantıda bulunamam dedi. Ki biraz önce bu haberleri getiren bakan arkadaşımız içeride oturamadı dışarıya çıktı. Fakat bu hiçbir şeyi değiştirmedi. Müzakere devam etti ve bu müzakerenin sonunda bendeniz sadece bu ateşkes için değil. Bilahare mutlaka harekat sonuna kadar gitmesi lâzım gel-mesini istediğim ve inığım için o müzakerede en son as-kerlere şu suali sordum: “Dedim ki; şu bulunduğunuz yerde veya G-S`te bizim kendimizi savunmamız mümkün mü` O zaman askerlerin verdiği cevap şu oldu: Biz oraya götürdüğü-müz birlikleri yerleştirmek isteseydik bu bahçe kadarlık yere zaten yerleştirenleyiz. Burada durmak mümkün değildir. Kaldı ki bir muharebedeyiz. Böyle yoğun bir yerleşme halinde yoğun bir bombardımana maruz kalacak olursak çok büyük zayiat veririz. Askerî balamdan buralarda durmak hiç müm-kün değil. Peki teşekkür ederiz dedik. Ondan sonra bizim işi-miz kolaylaştı. Ve o gün ikinci defa pazar sabahı ateşkesi ön-ledik. Ve Ecevit gitti Sisko`ya hedeflere ulaşıncaya kadar yapılacak birşey yoktur, dedi. Ancak iş gene de bitmedi.
İkinci günün akşamı yani pazarı pazartesiye bağlayan akşam tekrar ateşkes için geldiler. Geldikleri zaman dediler ki: Efendim bütün dünyayı karşımıza alıyoruz, şöyle oluyor, böyle oluyor. Biz askerin durumuna bakarız dedik. Bizim kendi ordumuzun durumuna. Savunulabilecek bir yere geldi mi buna bakarız. Efendim ben askerlerle konuştum böyle bir dunun olduğunu söylüyorlar, dedi. O halde müsaade ederseniz ben de bir konuşayım dedim. Bakanlar Kurulu`ndaki arkadaş-lar beklerken çıktım Genelkurmay Başkanlığı`na gittim. Rah-metli Sancar orada harekatı takip ediyordu. Kendisinden ma-lumat rica ettim Kendisi o malûmat esnasında dedi ki, biz G-S hedeflerine vaktinden önce ulaşırız. Sizden ricam şudur Ateş-kesi yarın saat 5’ten önce ilân etmeyin. Çünkü bizim 5`e kadar gideceğimiz yerler var. Yarın saat 5`te askerî bakımdan G-S hattını tutmuş olacağız. Zaten harekâtın birinci kısmı buydu. Ondan sonra da ikinci kısmım yapacağız. Kendine dedim ki, bakın sizin uzmanlarınız, generalleriniz geldiler bize burada tutunamayız ilanihaye dedi. Yeşil hatta kadar geleceğiz. Ken-disine şunu dedim. Bakın Sayın Genelkurmay Başkanım, şimdi bizim durumumuza inanmayın. MSP kanadı olarak ateş kesilsin diye karara iştirak edebiliriz, kestirebiliriz. Ama daha sonra ikinci harekatı başlatmaya gücümüz yetmiyor. Genelkur-may Başkanı`na durumun ne dar kötü ve önemli ve kritik oldu-ğunu izah ettim. Dedim ki; bakınız biz ateşkes karan alabiliriz MSP kanadı olarak. Bu kararın alınmasına gücümüz yetiyor. Ama tekrar ikinci harekatın başlatılması için emir vermeye tek başımıza gücümüz yetmiyor. Onun için ben sizden asker ola-rak bir söz istiyorum. Ne yapıp ne edip ikinci harekatı devam ettireceksiniz. Burada tutunmanız zaten mümkün değil. Size asker sözü veriyorum, dedi. Ve eliyle çizmiş olduğu haritayı da hatıra olarak aldım, Bakanlar Kurulu`na geldim. Bakanlar Kurulu`nda arkadaşlara izahat verdim. Bakınız Genelkurmay Başkanımız dedi ki, burada tutunmak mümkün değil. Daha önce düşünülmüş olan yeşil hatta kadar gidilmesi şarttır. Biz G-S hudutlarına çok yaklaştık. Buralara geliyoruz. Yarın saat 5`te ateş kesilecek olursa o takdirde G-S le ilgili plânladığımız bölge tamamen kontrolümüz altına girecektir. İşte bu sebepler den dolayıdır ki, biz MSP Kanadı olarak bu şartlarla ateşkese evet diyoruz. Şartımız şudur: Ateşkes yarın saat 5`te ilân edile-cek. Bunu Genelkurmay Başkanı`ndan bilhassa rica ettik. Hem orada durduğu zaman askerlerin harekatı gevşemesin, hem de yanlış bir yerde kalma mecburiyetinde kalmayalım. Ve arka-dan ikinci harekat da en kısa bir süre içerisinde başlatılacak. Bu şartlarla ateşkese şimdilik evet diyoruz, dedik Ancak çok önemli bir noktayı açıklamak mecburiyetindeyim. Sayın Ecevit bilhassa gazetecilikten gelme alışkanlığıyla olacak o gün saat beşe kadar beklemedi saat 11.00`de ateşkesi açıkladığın-dan dolayı da çok büyük kayıba uğradı. Çünkü sonradan yapı-lan tesbitlere göre Lefkoşe`nin tümü bugün kontrolümüzde olacağından dolayı sırf erken ateşkes ilân etme yüzünden Lef-koşe`nin bir kısmını kaybetmişizdir. Havaalanını kontrol edememişizdir. Hava alanını tekrar savunmaya başladılar. Ve Lef-koşe`deki TRT’yi kontrolümüz altına alacaktık, bunları alamadık. Erken ilândan dolayı askerlerin söylediği tavsiyeye uyulmadı. Halbuki Bakanlar Kurulu kararında bu şart alındı. Kıbrıs olayları da maalesef Bakanlar Kurulu`nda hükümet ola-rak alınan kararlara sonraki tatbikatta bazı konulara uyulmadı-ğını üzülerek görmüşüzdür.
Kıbrıs`ın Tamamı Alınmalıdır
&9644; Beyefendi MSP`nin askerî harekat sırasında harekat ile ilgili olarak Kıbrıs`taki hedefleri veya plânı neydi? Askeri harekât sizce nereye kadar gitmeliydi?
Kıbrıs`taki bu harekattaki hedefimiz bütün Kıbrıs`ın ta-mamını kontrolümüz altına almak idi. Ancak burada şu açıkla-mayı yapmam lâzım. Onun için bunun birkaç önemli sebebi vardı. Bunlardan bir tanesi biz garantör devlet olarak bu harekâtı yapıyoruz. Burada bizim garantimiz Kıbrıs`ın tümü üzerindedir. Öyleyse Kıbrıs`ın tümü üzerinde can güvenliğini sağlamamız bizim vazifemiz. Bütününü aldığımız zaman Ada`nın savunması çok daha kolaydır, bugünküne nazaran. İkincisi Rum tarafında da birçok kardeşimiz var. Orada köyler-de katliamlar oluyor. Biz Ada`nın bir kısmını kontrolümüz ata-na alıp öbür kısmını kontrolümüz dışında bırakırsak burada katliamlar hatta intikam için daha da şiddette devam eder. Bundan başka bizim pazarlık marjımız olacak yani biz daha o harekatı yaparken hedefimiz Ada`nın tamamına sahip olmak değil. Bizim kısmı ayıralım, huzur istiyoruz. Rumlar başka yerde yaşasın, biz başka yerde yaşayalım. Ancak bunu Rumlar`a kabul ettirebilmek için tamamında görevimizi yapalım sonra kabul ederseniz çekiliriz. Kabul etmezseniz çekilmeyiz diyelim.
&9644; Türkiye tamamını aldığı takdirde bütün dış dünya-nın şeyini…
Hiç şüphesiz. Tamamını alması ile yansını alması ara-sında hiçbir fark yoktur. Çünkü dış dünya Türkiye`ye zaten hiçbir noktada hiçbir sebepten dolayı insaf göstermiyor ki.
&9644; Bütün politikanız da bu mu oldu?
Biz tabiî harekatta bunun yapılmasını istedik. Fakat coğ-rafî taksimatı esas aldık. Bundan dolayıdır ki ikinci harekatı başlatmayı mutlaka şart görüyorduk. Onsuz olamaz idi. Ve binbir uğraşmalarla ikinci harekatı başlattık. Ve ikinci harekat durdurulurken de biz o hedeflere ulaşılmasını ısrarla istedik. En azından Larnaka mutlaka alınmalıdır dedik. Sonradan öğre-niyoruz ki Larnaka`yı almak üzere giden bizim Kuvvet Komu-tanı`na bizden gizli olarak hayır gitmeyin geri dönün diye emir verilmiş kendisine. Bunu sonradan öğrendik. Hatta Sayın Er-bakan bizi Larnaka yolundan çevirmeseydiniz çok daha iyi olacaktı dedi. Ecevit te oradaydı. Ben de dedim ki: Bak işte kendisi burada. Biz çevirmedik, o çevirmiş demek ki. Bunu da burada tesbit etmiş oluyoruz dedik.
Cenevre Konferansı
&9644; Siz Cenevre Konferansından ne bekliyordunuz?
Biz Cenevre Konferansından hiçbir şey beklemiyorduk, Aman bunlarla aramızda hiçbir anlaşma olmasın diye gece-gündüz uğraşıyorduk. Çünkü Cenevre Konferansı bizim millî menfaatlerimiz açısından son derece yersiz bir konferans.
Cenevre Konferansı yapıldı malûm. Birincisi ateşkes anlaşma-sı. Bu ateşkes anlaşması için götürülen Rumlar`ın bizim G-5 hattından 5 kilometre geriye çekilmeleri teklifini götürdü. Bu teklif bize hiçbir şey kazırmıyor. Farz edin ki evet dediler hapı yuttuk. Neden bir müddet sonra gelecekler, bizim madem ki G-5`i askerî bakımdan tutmamız mümkün değildi hazırlık yapacaklar. Yunanistan`dan kuvvet getirecekler, başka yerler-den kuvvetler alacaklar bizi buradan geri püskürtecekler. Biz hem bir maceraya girmiş olacağız, hem de çok ağır zayiat ve-receğiz. Çünkü askerler bize izahat verirken demişlerdi ki, ba-kınız bu askerî harekat o günkü parayla 9 milyar liraya mal olur. Yani 500 milyon dolar harcadık haberiniz olsun. İkincisi de en az 40 bin kişilik kuvvet ile yapılması gerekir. Bugüne kadarki denemelerde böyle bir harekatta dörtte birlik zayiatın göze alınması gerekir. Allah`ın büyük lütfudur ki bize 500 tane şehitle bu harekatı başarmak nasip olmuştur. Bu rakam ordu-muzun ne derece kaabiliyetli olduğunu gösteren bir rakamdır. Uzmanların fikri böyle bir harekatta dörtte birlik zayiatı göze almak lâzım gelir kanaatindeydi.
&9644; Çok kantonlu öneri teklifine sizin teklifiniz ne oldu?
Biz bunun tamamen Rumlar`ın işine yaramayacağını ve kısa bir süre sonra önce Rumlar`m sonra da Ada`nm Yunanistan`a gitmesinin en rahat, en kolay yolu olduğunu düşünüyoruz. Siz kantolara ayıracaksınız. Orada bizim muhtarlarımız olacak. Yönetim bunlarda olacak. Bu nasıl şey? Yani Rumlar`ı tanıma-dan hayalî bir teklif idi bu. Ondan dolayı biz kesinlikle bunun karşısına çıktık. Bu münakaşalarımız Millî Güvenlik Kurulu`na gitti. Allah`tan askerler iki deneme yanıltması arasında bizim tararımızı tuttu. Böyle bir kanton çözümü bize hiçbirşey getir-mez. Hiçbir şeyi kontrol edemeyiz, hiçbir şeyi muhafaza ede-meyiz. Biz fikirlerimizi açtık baktık ki askerler de aynen bizim gibi düşünüyor. Bizi desteklediler ve nitekim Cenevre Antlaşmalarına yanlış coğrafi taksimatın götürülmesine karar verdik dendi. Hatta o günkü Dışişleri Bakanı bana, “Hiçbir pazarlık marjı bırakmıyorsunuz. Nasıl pazarlık edeceğim. Bir anlaşma umudu yok” dedi. İçimizden aman Allah`a şükür iyiki bir an-laşma imkanı olmasın dedim. Çünkü o günkü tekliflerden han-gisine Rumlar evet dese her ikisi de bizim için doğru değildi. Çünkü onlar coğrafi taksimatı yine de Federal Devlet taksi-matı olarak düşünüyordu. Onarın götürdükleri taksimat her iki şıkkı da bizim kabul edebileceğimiz bir taksimat değildi. Biz ise coğrafî taksimatı iki bağımsız devlet olarak düşünüyor-duk. Kıbrıs Harekatı sırasında şunu bu fırsatla açıklamak iste-rim. Cenab-ı Hakk, bize hep Makarios ve Rum tarafı vasıtası ile yardım etti. Çünkü bizim kendi ortaklarımızın bütün bu olumsuz teklifleri oraya gitmiştir. Onlar hayır demişlerdi. Eğer bir tanesine, evet demiş olsalardı ada Yunanlılar`ın olurdu. Biz bugün de aynı kanaatteyiz. Şimdi bugünkü hükümet, bugünkü siyasî iktidar teklifler götürüyor. Şu götürdükleri tekliflere bir evet deseler hapı yuttuk. Bu Ada tekrar Yunanistan`a gider.
Bağımsız Devlet Şart
&9644; Siz hiç Kissinger ile görüştünüz mü?
Hayır, hayır.
&9644; Harekât sonrasında MSP`nin politikası ne idi?
İkinci harekât ta bitti. Ondan sonra bizim politikamız: Biz Kıbrıs`ta coğrafî taksimat yapılsın iki tane bağımsız devlet kurulsun. Zaten barış harekatı başlarken bizim karanınız buydu. Sonunda açıkça bunu ilân ettik. Biz federe devlet, fede-ral devlet istemeyiz. Ya ne olacak? İkisi de aynı, hudutları kesin şekilde ayrılmış iki tane bağımsız devlet olacak. Tabiî buranın muhafaza altında bulunması lâzım. Bizim tarafımızdan taki burada huzur yerleşsin kesin kararımız buydu. Ancak or-taklarımız başta olmak üzere aman efendim nasıl olur, nasıl ederiz illa federe devlet dedikleri Ada`yı Rumlar`a vermektir. Biz Rumları biliyoruz tanıyoruz. Bunlar 7 senedir kesmedik adam mı bıraktı? Bir araya geleceksiniz hır gürden başka ne olacak? Şimdi Allah`a şükür ki Ada`da huzur var. Bu kadar yıl-dan beri bu huzur ne ile temin ediliyor? Arada kesin bir hudu-dun bulunması ile yani bizim tezimiz. O vakit bunun konuşul-masını bile büyük bir cesaret sayıyorlar. Hatta o vakit, sus, yapma, etme de dediler. Niye? Abileri hoşlanmazmış. Eee ne oldu sonra? 10 sene geçti orada bağımsız bir devlet kurmaktan başka çare yoktur dediler. Ondan sonra yine de bunu göster-melik yaptılar ciddi yapamadılar. Çünkü bunlarda Millî Görüş yok. Bizim bugün dahi her zaman ifade ettiğimiz gerçek odur ki, şu Rumlar`ın peşine düşüp, dış güçlerin emriyle onlara yal-varıp yakaran durum bir a bırakılsa biz bilakis orada kurul-muş olan bağımsız devletin bütün Müslüman devletler tarafın-dan tanınmasına bu gayretleri harcasak çok daha akıllıca bir iş yaparız. Ve Ada`da yaşayanların huzuru için de en hayırlı işi yapmış oluruz.
&9644; Son sorum beyefendi. Kıbrıs meselesi sizce bitti mi?
Kıbrıs meselesi bizce bitmiştir. Bizim Kıbrıs meselesi diye bir meselemiz yoktur. Adada iki tane ayrı bölge var. İn-sanlar huzur içerisinde yıllardan beri yaşıyorlar. Kıbrıs mese-lesi diye bir meselemiz yoktur. Bütün bunlar dış güçlerin mey-liyle bu taklitçilerin ille de kendilerine yaranmak için yaptıkları lüzumsuz, manasız gayr-i millî davranışlardır, hare-ketlerdir. Cenâb-ı Hakk bize yine Rumlarla yardım ediyor, bunlarla değil. Onlar yine bu tekliflere hayır diyor. Allah`a şükür.
Çok çok teşekkür ederim. Sağolun.
(Haziran 1990 – RP Genel Merkezi Mehmet Ali Birana – N. Erbakan Görüşmesi)