Nüzhet Dede'nin ALLAH-MUHAMMED AŞKI VE ATATÜRK HAYRANLIĞI

1862 yılında, o dönemde Elazığ'a bağlı Çemişgezek'te doğan, yakın dostu İmam Efendi namıyla meşhur Hafız Osman Bedreddin-i Erzurumi (R.A.) vasıtasıyla Palulu Şeyh Mahmudi Samini Hazretlerine müntesip olan, Vahdet-i Vücut meşrepli bir sofi ve Filozof sayılan, 1. dönem TBM Meclisine Ergani Milletvekili olarak katılan ve nihayet 1942 yılında rahmeti Rahman'a kavuşan NÜZHET DEDE, çok önemli bir Divan şairi ve hikmet ehli bir Zattır. Çok sağlam ve katıksız bir Allah (CC) aşkı ve Peygamber bağlılığı yanında, yüksek milli duyguları, ahlaki duyarlılıkları ve özellikle Mustafa Kemal ve Cumhuriyet hayranlığı da, O'nu farklı kılmaktadır. Ancak bunların yanında, Atatürk istismarına, İttihat ve Terakki tahribatına ve Masonluğa, bidatlerle din tahrifatına ve softalığa, ilericilik perdesi altındaki ahlaki yozlaşma ve yobazlaşmaya da şiddetle karşıdır. İlham-ı ilahi ve inayet-i Rabbani ile İlm-i Ledün sırlarına ve Tevhid hakikatine vakıf bulunan ve kendi itiraf ve ifadesiyle“Zamanın HIZIR'ı”makamına ulaşan bu Zatı şimdi O'nun şiirlerinden tanıyalım: (Not: Değerli ve erdemli torunu Sn. Erhan Saraçoğlu Bey'in müsaadesiyle, aynen yazılması münasip düşmeyen bazı kelimeler düzeltilmiştir.)

GAZEL

1- Ahımı sığdıracak, yer yarat ey Allahım!

Sığmıyor ben nideyim, Kevn-ü mekâna ahım!

2- Kopuyor Nuha bedel, Her nefesimden tufan;

Gark olup çıkmıyor ol semt-i necata rahım!

3- Nar-ı Nemrüdi eğer, dostuna bostan ettin;

Nar-ı aşkınla yanar zannederim İbrahim!

4- Tac-ü fes şapka ile, âlemi tezyin ettin.

Hızır-i vaktim kapamaz; kimse benim külâhım!

5- Nüzheta seyrederim, kendimi ayinemden.

Kalmadı gayri benim, benliğime ikrahım!

İZAHI:

1- Sana olan aşkım o kadar yüce ve büyük ki yarattığın kâinata ve mekâna sığmıyor. Ben ne yapabilirim, çaresizim. Sana hasret ahımın sığabileceği bir yer yarat Allah'ım!

2- Her nefesimden Nuh tufanına bedel tufanlar kopuyor. Bu tufana karışıp, gark olup; yolum, kurtuluşa (Allah katına, huzuruna) çıkmıyor. Beni o yola yönlendir Allah'ım!

3- Nemrudun ateşini Dostuna (Hz. Halil İbrahime) bostan (gül bahçesi) ettin ise de; zannederim İbrahim'i Nemrudun ateşi yakmadı, ama İbrahim Sana duyduğu aşkın ateşiyle yanmıştır Allah'ım!

4- İnsanlık âlemini, devrine göre taç ve fesle, şapka ile süsledin. Taçlar, fesler el değişti, kapışıldı. Benim külahımı kimse kapamaz zira ben bu vaktin Hızırıyım.

5- Ey NÜZHET, ben kendi aynamdan gene kendimi seyretmekteyim, Çünkü kâinat aynasına yansıyan sadece Odur. Onun dışında ayrı ve müstakil bir varlığa sahip olan hiçbir varlık veya nesne yoktur. Ayna da Odur, ayna karşısında olan da. Bir hadis-i şerifte“O vardı Onunla birlikte bir başka varlık yoktu” buyrulmaktadır. Aynadaki görüntünün ne olduğunu anlayıp, bildikten sonra, kendi özüme olan ikrahım (çirkin bulmaklığım) kalmadı.

Taşlama!

Bir hüsne¹ çok demet, nağme bağladın.

Kimin meftunusun, kime ağladın?

Zannetme ki, ağladığın dağladın.

Ol kahpe çok elden, ele dolaşmış!

Hayata mı, memata mı âşıksın?

Bu zulmette, sebata mı âşıksın?

Lata mı ya Menat'a mı âşıksın?

Münevver aşkına, hile dolaşmış!

Bir eser kalmasın zevk-ü kederden.

Çekil, çekil artık, hayr ile şerden.

“Ve nahn-ü akrebü?”²sırrın ezberden.

Okumadın fikrin, yele dolaşmış!

1- Bir güzele veya gönül verdiğin bir yetkili kişiye ve memuriyete

2- “Biz herkese ve her şeyden daha yakınız” mealindeki ayeti kerime

GAZEL

1- Âdemliğim, eyvah! Tamam olmadı gitti.

Dil vasıl-ı encam-ı, meram olmadı gitti.

2- Her zerrede bir nur-i Muhammed mütecelli.

Ol nura perestişde, devam olmadı gitti.

3- Ben kendime bir nüshayı Kübra süsü verdim.

Bir kehle bile emrime, hiç ram olmadı gitti.

4- Leylaya bakıp can gözü, Mevlâyı görürken;

Mecnun gibi âlemde be-nam olmadı gitti.

5- Mehdî gelecek, gelmedi; İsa dahi gökten;

Ol “evveli şam, ahiri şam” olmadı gitti.

6- İmhası mukarrer ise bu köhne cihanın:

Ömrü tükenip devri, hitam olmadı gitti

7- Nüzhet, bu cemaat-ı vücud ile beraber,

Bir kaşları mihraba, imam olmadı gitti.

İZAHI:

1- Cenabı Hakk insanı en güzele ve mükemmele ulaşacak yetenek ve şekilde yaratmıştır. Ancak her Âdem halifelik sıfatını kazanamaz; insanı kâmil olması lazımdır. Bu da ceht ve gayrete bağlıdır. Şair o makama ulaşmadığına yanmaktadır. Şair “Gönlüm arzuladığım son makama ulaşamadı” diye yakınmaktadır.

2- Her zerrede Hz. Muhammed'in nurundan bir nur tecelli etmekte, görünmektedir. O nura perestiş etmede, önemseyip teslimiyet göstermede, maalesef devam olunmadı gitti.

3- Ben kendime Hakk'tan yansıyan ve O'nun bir tecellisi olan büyük bir suret süsü verdim. Fakat acizliğimi anladım bildim. Çünkü bir kehleye (bite) dahi hükmedemedim; emrime uymadı gitti.

4- Can gözüm Leylaya bakıp, Mevla'nın tecellisini gördüğüm halde; Mecnunun bu âlemde ulaştığı şan ve şöhrete ulaşmadı gitti.

5- Ahir zamanda Mehdi gelecek, ama henüz gelmedi. Hz. İsa da gökten inecek, ama daha inmedi. “Evveli Şam, ahiri Şam”, yani “İslam'da ilk büyük fitnede Şam ikliminde zuhur edecek, ahir zaman fitnesi ve Deccal'ın yenilmesi – İslam'ın zaferi de yine Şam bölgesinde gerçekleşecek” haberlerini ümitle bekliyoruz, ama gerçekleşmedi gitti.

6- Bu köhne cihanın ve kâinatın imhası kararlaştırılmış ise de; henüz ömrü tükenip, zamanı sona ermedi gitti.

7- NÜZHET, bu varlığın tümü ile birlikte; Kaşları keman yayının kavsini (mübarek yüzünü ilahi aşk mihrabını andıran Hz. Muhammed gibi) bir güzelin bendesi olup vücudun, varlığın tümüne imam-önder olmadı gitti.

Yunan işgaline ve onları teşvik edenlere uyarı!

İnkıbaz olmuş ise âlem-i İslâm bütün;

İngiliz tuzu içer, Maltada Yunan saçarız!

Afganistan kadehi ile çekeriz Hint yağını

Gâh Loyd Corc, gâhi Körzon, gâhi Kostan saçarız!

Bizi bir katre bile saymadılar deryada.

O köpekler ne bilr, katrandan umman saçarız!

Ecnebiler el uzatmış, Arabistan bevkına

Bilmez ki ne belalar, başına her an saçarız!

Bozarız ortalığı, pak edemez deryalar.

Akıbet İngilizin burnuna, reyyan saçarız!

Ermeni milletine ver, bu peyamı NÜZHET

Her sabah Ali Kemalin, üstüne mihran saçarız!

Lügatçe:

İnkıbaz: kabızlık, Loyd Corc: O günkü İngiliz başvekili, Körzon: O günkü İtalyan başvekili,Kostan: Yunan kralı, Bolşevik: Çarlıktan sonra kurulan Rus Yönetimi, Peyam: Haber, Reyyan:Sulu pislik, Ali Kemal: İstanbul hükümetinde içişleri bakanı. İzmitte halk tarafından linç edildi,Mihran: Güneşler büyüklüğünde tokat, Bevk (Arapça): Fesada uğramış (İngilizlerle işbirliği yapmış Arap Şeyhleri)

Ankara'daki İlk Meclis Huzuru ve Dayandığı İman Şuuru Anlatılmıştır.

1- Bu gılaf-ı tende setretmiş edeb erkân bizi.

Görmemişken canlılar, lakin görmüş bi-can bizi

2- Nice keşfetmiş bizi kesrette şaşı gözlüler;

Yek nazarda avlanmışlar, avcılar yan yan bizi.

3- Çok şükür bi-caniden gelmiş peyam-ı afiyet;

Döne döne döndürür bu zevk ile devran bizi.

4- Şad-kam, ol şad-kam, ol müjde olsun hoş peyam.

Çekti iklim-i halâsa Hazret-i Kuran bizi.

5- Minnet etmez Müslümanlar, şahu mahe ser-fürû.

Çünkü ümmet eylemiş Peygamber-i Zişan bizi.

6- Meclis-i millî çelikten pek kavi bir kal'adır;

Layık mıdır ki, mağlup ede şu Yunan bizi?

7- Ağzını yırtar cünûd-ı gayb ile Allah bil,

Bi-kes-ü bî-vâye mi zanneyliyor düşman bizi.

8- Ger kesilse kang-ren olmuş derim-i yaremiz;

Arayıp bulmaz mı ya her yerde, her derman bizi?

İZAHI:

1- Edep ve utanç duygularımız, bizi bu vücut kılıfında saklamış. Ama bizi bugün canlılar görmemişken cansızlar görmüşlerdir.

2- Kesrette vahdeti (birliği) görmeyen, teki çift gören şaşı gözlüler. Cenabı Hakkın dışında bir başka Hakiki ve daimi varlığın olamayacağını, madde ve mana âleminin ondan ibaret ve Ondan bir yansıyış olduğunu bilemezler ve bizi bu kesret âleminde ayrı bir varlık olarak görürler. Bu şaşı gözlüler bir yan yan bakışla bizi o vahdetten (birlikten) ayrı görmüş ve avlanmaya yeltenmişlerdir.

3- Sağlık ve sıhhat haberi çok şükür cansızdan (maddesini terk edip, manaya ulaşmıştan) geldi. Bu manevi zevk ile devran bizi döne döne döndürmektedir.

4- Düzgün talihinle halinden memnun ol ve Mevla'ya sığın ki; güzel hoş haberlerle müjdelenesin. Böyle olunca Hz. Kuran bizi kurtuluş ülkesine götürecek ve selamete eriştirecektir.

5- Müslümanlar şah da olsa zalimlere ve müstevlilere minnet etmez, baş eğmez! Çünkü o şanlı Peygamber bizi ümmet eylemiştir, bize esaret yakışık değildir.

6- Millî Meclis (ilk B. M. Meclisi) çelikten, pek kuvvetli bir kaledir. Yunanın bizi yenmesi ve milletimizin düşmana boyun eğmesi layık değildir.

7- Allahı bil ve Onun manevi güçlerini iyi tanı; gayb âleminin (görünmeyen mana âleminin) askerleri vardır. Gaybın askerleri ile düşmanın ağzını yırtarız. Düşman bizi kimsesiz ve korumasız mı sanıyor. Allah bize kâfidir.

8- İçimizdeki işgal yarası eğer kesilse kangren olduğu görülür, acımız ve utancımız derindir. Ama her yerde ve her halde derman ve İlahi ferman bizi arayıp yetişecektir.

Büyük zafere ve Mustafa Kemal'e alkış!

Ordum Hak mahaldedir¹

Yunan izmihlaldedir.²

O Loyd Corc ne haldedir?

Galebe³ Kemal'dedir!

Bu Loyd Corcun işleri;

Açık kaldı dişleri.

Türkiyenin şişleri,⁴

Sanma ki zevaldedir.⁵

Galebe Kemaldedir!

Bu Nüzhetin hâmesi.⁶

Kırık, yırtık câmesi.⁷

Şu Sevr ahid-namesi,

Bilmem ne meâldedir.⁸

Galebe Kemaldedir!

1- Mahal: Yer, konum, 2- İzmihlal: Yenilme, yok olup gitme, 3- Galebe: Üstün gelme, 4- Şiş:Ucu sivri uzun çivi, yivli tüfek cinsi, 5- Zeval: Zail olma, tükenme, 6- Hâme: Başın üstü, tepesi, 7- Came: Elbise, 8- Meal: Anlam, amaç.

Mustafa Kemal Paşaya yazılmıştır

Tarihte ser-varaktır,¹ ser safha-yı cemalin.²

Kandîl-i nûr-i Haktır; ey Mustafa, kemalin.

Estikçe bad-ı nusret,³ İslâma geldi kuvvet,

Verdi semaya ziynet, mevci⁴ kızıl hilâlin.⁵

Başından eksik olmaz, seng-i Bela⁶ Bilalin

Bak sayende daimdir, Ezanı Zülcelal'in

Ey Kâbenin hadimi, vey ülkemin hamisi

Kâfirleri ürkütür, bile senin hayalin.

Her kişver-i Müslüman,⁷ Efkan-ü Hind-ü İran

Akvam-ı⁸ ehl-i iman, nalende-yi visalin.⁹

Envar-ı şems-i âlem,¹⁰ kapansın da velakin,

Ayineler kırılsın, göstermesin zevalin.

Bu hak-i pake¹¹ karşı, ettin feda hayatın

İmdadına yetiştin, bu halk-ı bi-mecalin.¹²

Hariçte sildin ahir, her fitne vü fesadı

Sayende yok vücudu, dahilde ihtilalin

Sende o hüsn-i niyet, bende bu dua varken,

Hanki teres bükermiş, ol kadd-i nev-nihalin?¹³

Nüzhet, dilin dolaşmış, giysû-yi dil şikâre;¹⁴

Ol ukdeyi¹⁵ çözer mi, bu nazm-ı bî-mealin?¹⁶

1- Ser-varak: Baş sayfa, 2- Safha-yı cemal: Güzel yüzünün görüntüleri, 3-Bâd-ı nusret:İlahi yardım yeli 4- Mevc: Dalgalanma, 5- Kızıl hilâl: Al bayrak, 6- Seng-i Bela^:Bela taşı, 7- Kişver-İ Müslüman: Müslüman ülkesi 8- Akvam: Kavimler, 9- Nalende-yi visalin: Seni görmek için çırpınır, 10- Envar-ı şems-i âlem: Güneşin ışıkları, 11- Hak-i pak: Temiz toprak, kutlu vatan,12- Bi-mecal: Güçsüz ve sahipsiz 13- Kadd-i nev-nihal: Taze fidan boylu, 14-Giysû-yi dil şikâr:Saçları örgülü ceylan, 15- Ukde: Düğüm, 16- Nazm-ı bî-meal: Bu manasız şiirler.

Mason İttihatçılar ve Tahribatları Anlatılmıştır.

Şikest olsun şu kalemler, hep kırılsın şu parmaklar.

Niçin teşhir edip yazmaz, varken bunca fırıldaklar?

Sataşmış canına halkın, bu dernekler, bu oymaklar.

Kenef¹ etrafına sanki, dizilmiş taze bardaklar.

Bu mülkün sahibi kimdir, düşünmez mi bu ahmaklar?

Çekil artık yeter, ey kahpeler, kancıklar, alçaklar!

Diyanet bağbanım² katledip, bağımız harab ettin.

Kilisalar³, nice bin Kâbeler⁴, zîr-i türab ettin.⁵

Esîr-i nefs olup bilmem, nedendir inkılâb ettin⁶

Kız oynattın, keman-ü tef çalıp, nûş-i şerab ettin.⁷

Bunu isbata kâfidir, bu yaşmaklar, bu kalpaklar.

Çekil artık yeter, ey kahpeler, kancıklar, alçaklar!

Bu hürriyyet midir, ya kötü zürriyyet⁸ midir bilmem?

Bu mülk-ü milleti mahvetmeye, niyyet midir bilmem?

Bu çirkeften mürekkep, yoksa cemiyyet⁹ midir bilmem?

Bu nazmımla¹⁰ öldürülsem, cana minnet midir bilmem?

Çalınsın başına Nemrûd-veş,¹¹ ateşli tokmaklar.

Çekil artık yeter, ey kahpeler, kancıklar, alçaklar!

Ey edepsiz gözlüğün tak, bak ki ülkem harab oldu.

Kadınlar sayenizde dul, kalıp bağrı kebab oldu

Ocaklar söndü yuvalar, yıkılıp sedd-i bab¹²oldu.

Bugün zar-ı vatan¹³ kâşâne-yi bûm-ı gurab¹⁴ oldu.

Sizi telin edip şam-u seher, ağlar bu topraklar.

Çekil artık yeter, ey kahpeler, kancıklar alçaklar!

Senin pis canına, evlâdına, ahfadına lanet

Önünde diz çöküp ders aldığın, üstadına lanet

Bütün ahyarına,¹⁵ eşrarına,¹⁶ efradına lanet.

Bu halka ettiğin imdadına, irşadına lanet.

Yetişmez mi frenkâne,¹⁷ bu alkışlar, bu şakşaklar

Çekil artık yeter, ey kahpeler, kancıklar alçaklar!

Niye bu şem'a-yi ikbal-ü¹⁸ istikbali söndürdün

Niçin kanun-i aşk-u şevki¹⁹, zevk-ü hali söndürdün

Ey hayâsız, sen çerağ-ı bezm-i istiklâli²⁰söndürdün

Sirac-ı ılm-ü irfanı,²¹ bütün ensali²² söndürdün.

Kalır mı yanına sandın, bu almaklar, bu satmaklar.

Çekil artık yeter, ey kahpeler, kancıklar, alçaklar!

Seni Allahtan, Allahı senden pek irağ ettin²³

Soyup bu milleti hayfa,²⁴ böyle cıs cıpıldak ettin

Serapa mülkü verdin, ülkeyi ahir çerâğ²⁵ ettin.

Behey kâfir, niçin küffara bu mülkü ferağ ettin.²⁶

Ne oldu, nerde kaldı bu vilâyetler, bu sancaklar.

Çekil artık yeter, ey kahpeler, kancıklar alçaklar!

Didip didan-ı hırsınla,²⁷ lûhûm-i kavm-i masumi.²⁸

Yedin mi çatlayınca, patlayınca zehr-ü zıkkumı?

Hıyanetle kazandın akıbet bu nam-ı mevhûmi.²⁹

Ne yaptın doğru söyle, hazret-i hakan-ı merhûmi?³⁰

Kırılsın kasteden eller, ayaklar, öyle tırnaklar.

Çekil artık yeter, ey kahpeler, kancıklar, alçaklar!

Bırak Yarab bu zalimler, den'iler³¹ tar-ü mar olsun.

Dağılsın ebr-i zulmet,³² şems-i tevhid³³ aşikâr olsun.

Gebersin bu köpekler, yerleri dûzahta³⁴ nâr olsun.

Bu nazmım ehl-i hale acizane yadigâr olsun.

Gider gayrı dikiş tutmaz, bu çaylaklar, bu laklaklar.

Çekil artık yeter, ey kahpeler, kancıklar, alçaklar!

1- Kenef: Tuvalet, 2- Bağban: Bahçıvan, bağcı, 3- Kilisa: Hıristiyan Mabetleri 4- Kâbe şubesi sayılan Camiler, 5- Zîr-i türâb: yerle bir, 6- İnkılâb ettin: Dinini ve hak düzenini değiştirdin,7- Nûş-i şarab: Haram içkiler içmek, 8- Kötü zürriyet: Aslı bozuk, Yahudi dölü, 9- Cemiyet:Mason İttihat ve Terakki Derneği, 10- Bu nazmımla: Bu şiirim ve sözlerim yüzünden, 11- Nemrûd-veş: Nemrut'a yapıldığı gibi, 12- Sedd-i bab: Kapıların kapanması, 13- Zâr-ı vatan:Vatanın her yeri 14- Bûm-ı gurab: Toprak yığını ve harabe baykuşu, 15- Ahyar: İttihatçıların en iyilerine, 16- Eşrarına: Bütün şerlilerine, 17- Frenkâne: Batı taklitçiliği ve gâvur takipçiliği, 18- Şem'a-yi ikbal: Geleceğin aydınlığı olan Kur'an ahkâmı ve İslam ahlakı, 19- Kanun-i aşk-u şevk:İlahi aşk ve heyecan kanunları, İslam Nizamı, 20- Çerağ-ı bezm-i istiklâl: Bağımsızlık meclisinin çırasını, 21- Sirac-ı ılm-ü irfan: İlim irfan ışık kaynağı, mektep ve medreseler, 22- Ensal: Gelecek nesilleri, 23- İrağ ettin: Uzaklaştırdın, 24- Hayfa: Yazık, 25- Çerâğ: Ziraat yapılmayan otlak, 26-Mason İttihatçıların gaflet, cehalet ve hıyanetle bizi 1. Dünya savaşına sokup kâfirlere terk etmeleri, 27- Didân-ı hırs: Hırs küpü, 28- Lûhûm-i kavm-i masumi: Masum kavmin etini, 29- Nam-ı mevhûm: Asılsız şöhret 30- Merhum Abdülhamid'i, 31- Den'i: Aşağılık, 32- Ebr-i zulmet:Karanlık bulutları ve Mason İttihatçıların zulüm devranı, 33- Şems-i tevhid: İslam güneşi, 34- Dûzah: Tuzak

Not: Nüzhet Dede'nin İttihatçılarla ilgili bu şiirini haber alan Atatürk O'ndan okumasını istemiştir. Ters tepki vermesinden çekinen Dede Nüzhet, “hepsi aklımda değil” falan demişse de Atatürk ısrar etmiştir. Sonunda bu şiirin tamamını okuyunca, Mustafa Kemal hem çok beğenip kendisini tebrik etmiş, hem de bir nüshasını hatıra olarak alıp saklayıvermiştir.

Cumhuriyeti istismar edip halkı ve ahlakı yozlaştıranlara!

Fercini¹ rüşvet verince, zevcesi memûr² oldu.

Irzını yıktı ise de, dünyası mamûr³ oldu.

Lanet bu memleketin, bozulmuş gençlerine

Bir garip yosma ile, her gece mesrur⁴ oldu.

Baş açık baldırı çıplak, ta göbekten aşağı;

Şöyle tombul memeler, kâse-yi fağfur⁵ oldu.

Para revaç buldu, verip ipliğini pazara.

Bu rekabetle beğim, çok kişi mağdur oldu.

Yeri vardır kocası, başına taksın boynuz

Memleket namına her hizmeti meşkûr oldu.⁶

1- Fercini: Namusunu, 2- Memur: Resmi devlet görevlisi, 3- Mamur: Kalkınmış, varlık kazanmış, 4- Mesrur: Sevinip eğlenmek, 5- Kâse-i fağfur: Porselen tas, 6- Namussuzluğuna teşekkür edildi.

Vali Nuri Bey'e

Bu memleketin sehv ile teskinini bozma

Aheng-i nizamatını, temkinini bozma

Alasını edasını, zenginim bozma

Yoksa koparır başına bu hal kıyamet

Duy sözlerimi, aç gözlerini etme nedamet.

İZAHI:

Bir yanlışlık yapıp bu memleketin sükûtunu bozma.

Nizam ve düzenindeki ahengi için alınan önlemleri bozma.

Ülkemin aşağı seviyedeki kesimini ve zenginini bozma, çünkü ahlakı tahrip girişimlerin senin başına kıyamet koparır.

Sözlerimi duy ve dinle; gözlerini aç, sonra pişmanlık duyma.

Vali Sabit Bey'e yazılmıştır

(Ülkedeki Din ve ahlak tahribatını anlatır)

Yezidler dirilmiş, oynuyor şeytan

Kerbela çölüdür, sanki bu vatan

İnsanlar yerine, konulmuş hayvan